Elektromanyetik dalga terimi, elektronik radyasyonun (EMR) uzayda aldığı yolu tanımlar. Birkaç metreden, atom yarıçapının büyüklüğüne kadar değişen dalga boyuna göre farklılık gösteren birçok EMR formu bulunmaktadır. Bunlar azalan dalga boyuna göre şöyledir: radyo dalgaları, mikrodalgalar, kızılötesi, görünür ışık, ultraviyole, x ışınları ve gama ışınları. Elektromanyetik dalgaların bilimde ve günlük hayatımızda sayısız uygulamaları bulunmaktadır.

Işık

Birçok bakımdan elektromanyetik dalgaların davranışları suyun üzerindeki küçük dalgacıklar veya sesin havada gösterdiği davranışlala benzerlikler taşımaktadır. Örneğin eğer delikli bir bariyerin arkasından ışık bir ekrana yansıtılırsa, ekranda karanlık ve aydınlık şeritlerin oluştuğu görülecektir. Buna girişim deseni denir. Bu desen ışığın dalga özelliğine sahip olduğunu göstermektedir.

Dalga boyu ve Frekans

Aynı okyanus dalgası gibi elektromanyetik bir dalganın da tepe ve çukur noktaları bulunur. Dalga boyu denilen kavram bu çukur veya tepe noktaları arasındaki uzaklığın adıdır. Bunun yanında EMR, birim zamanda geçen tepe noktasını belirten frekans terimi ile de tanımlanır. Her tür dalga çeşidi eşit hızla hareket eder: ışık hızı. Ancak frekans tamamen dalga boyuna bağlıdır. Kısa dalga boyuna sahip dalgalar yüksek frekansa sahipken, uzun dalga boyuna sahip dalgalar da daha düşük frekanslı olurlar.

Enerji

Kısa dalga boyu veya yüksek frekanslı elektromanyetik dalgalar, uzun dalga boyuna yani düşük frekansa sahip dalgalardan daha fazla enerjiye sahiptirler. Elektromanyetik dalga tarafından taşınan enerji, maddeyi nasıl etkileyeceğini belirler. Düşük enerjili radyo dalgaları atomları kibarca huzursuz ederken, yüksek enerjili mikrodalgalar daha kuvvetlice yer değişmelerine neden olarak maddenin ısınmasına neden olur. Diğerleri ile karşılaştırıldığında x ve gama ışınları adeta atomları  yumruklamaktadır. Bunlar kimyasal bağları koparabilir, atomun elektronlarını uzaklaştırabilir ve iyon oluşturabilir. Bu nedenle bunlar iyonlaştırıcı radyasyon olarak ifade edilirler.

Kullanımı

Modern teknolojinin çok büyük bir kısmı elektromanyetik dalgalara dayalıdır. Radyo, televizyon, cep telefonları ve internet, radyo dalgalarının havada, uzayda veya optik kablolar üzerinde transmisyonuna dayanmaktadır. DVD’lerin kaydedilmesi ve oynatılmasında lazerler, CD’lerde ışık kullanılmaktadır. X-ışını cihazları özellikle tıp ve havaalanlarının olmazsa olmazıdır. Bilimde, evrenin şu ana dek geçirdiği evrelerin bilgisini büyük oranda uzak yıldız ve galaksilerden gelen ışığın, radyo dalgalarının ve x ışınlarının analizlerine borçluyuz.

Zararları

Radyo dalgaları gibi düşük enerjili elektromanyetik dalgaların çok zararlı olmadıkları düşünülmektedir. Ancak enerji miktarı arttıkça işler biraz değişmektedir. X ışını ve gama ışını gibi iyonlaştırıcı radyasyon yaşayan hücrelere zarar verebilir ve hatta öldürebilir. Bununla birlikte DNA yapısında değişiklik yaratarak kansere yol açabilir. Hastaların tanı amaçlı maruz kaldıkları x ışınları önemsenmeyecek düzeyde olsa da işi röntgen çekmek olan kişiler, bu ışınlara her gün maruz kaldıkları için, bu ışınlar onlar için çok tehlikeli sonuçlar doğurabilir. Bu nedenle x ışınlarını geçirmeme özelliği olan özel kurşun aparatlar ile çalışmaları gerekir. Bunların dışında her gün maruz kaldığımız güneş ışığı gibi morötesi ışınların aşırısı cilt kanseri gibi sorunlar doğurabilir. Bunu engellemek için özel cilt kremleri kullanılmalıdır.

Kategoriler:

Yapılan Yorumlar

Henüz kimse yorum yapmamış.

Bu sayfada yer alan bilgilerle ilgili sorularınızı sorabilir, eleştiri ve önerilerde bulunabilirsiniz. Yeni bilgiler ekleyerek sayfanın gelişmesine katkıda bulunabilirsiniz.

Yorum Yapın

Güvenlik Kodu
Coğafya Tarih Sitesi Matematik Sorusu Türkçe Sitesi