Yaygın kullanımla gıda zehirlenmesi ya da tıp dilindeki adıyla gıda kaynaklı hastalık; içine yabancı madde karıştırılmış yiyecek ve içeceklerin tüketilmesi sonucu meydana gelmektedir. Bu yiyecek ve içeceklerin havayla, güneş ışığıyla, nemle teması sonrası içlerindeki bakterilerin ya da havadaki bakterilerin bu gıdalar üzerinde çoğalması ve insan sağlığı açısından zehirli hale gelmesi sonucu tüketilmesiyle ortaya çıkan bir rahatsızlıktır.

Genel olarak temizlik konusundaki eksikliğin sebep olduğu bu rahatsızlık gıdaların yanlış şekillerde saklanması-güneş ışığından korunmaması, buzdolabına konulmaması, nemli ortamda bırakılması yoluyla ya da tamamen kişisel alerjiler yoluyla da oluşabilmektedir. Bu rahatsızlığa neden olan bakteri artışı ya da kimyasallar çoğu zaman gözle görülemeyecek, tat ve kokudan ayırt edilemeyecek durumda olmaktadır. Zehirlenmenin başlıca etmenlerinin en önemlisi bakterilerdir. Bakteriler gıdanın içinde bulunan yararlı bakteriler ya da havadan bulaşan bakteriler olarak gıda zehirlenmesinde etkili olabilmektedir.

Diğer önemli etkenlerden birisi de dış etkilerle bulaşan kimyasallardır. Kimyasallar gıdanın elde edildiği bitki veya hayvana çeşitli etkilerle ve farklı yollarla temas edebilmekte ve gıdayı son tüketen kişiye bile geçebilmektedir. Kimyasallar yoluyla olan zehirlenmelerin en yaygın görüleni ise, bitkilerin yetişme aşamasında maruz kaldığı koruyucu ilaçların ya da hormonal destekli ilaçların bitki üzerinde bıraktığı toksinlerin bu bitkilerle yapılan gıdaları tüketen kişilere geçmesi durumudur.  Diğer önemli etmense, alerjik reaksiyonlarla olabilmektedir. Bakteri yoluyla gözlemlenen zehirlenmeler genellikle et, süt, yumurta ve deniz ürünlerinde ve bunların saklama koşullarının kötü durumundan kaynaklı bakteri artışı nedeniyle görülmektedir. Kimyasallar yoluyla gözlemlenen zehirlenmeler toksin bulaştırılan maddelerle olmakta çoğu zaman kusmayla gıdalar dışarı atılsa bile, bazı durumlarda kişide her hangi bir rahatsızlık görülmese bile vücut toksini dışarı atamamaktadır. Alerjik reaksiyonlarla gözlemlenen zehirlenmeler ise bünyenin o gıdaya karşı tepkisi olup olmamasıyla ilgili ve kişiden kişiye değişebilen bir durumdur. Zehirlenmeler bireysel olabildiği gibi aynı gıdayla beslenmiş kişilerde toplu halde de görülebilmekte ya da aynı gıdayla beslenmiş kişilerden birisi rahatsızlık geçirirken diğerinde aynı etkiler görülmeyebilir.

Gıda zehirlenmelerinin kendilerini belli etme süreleri farklılık göstermekle birlikte bir kısmı gıda tüketildikten sonraki ilk 30 dakika ile 1 saat arasında meydana gelirken, çoğu zehirlenmede kuluçka süresi olmakta, rahatsızlık 12 ile 48 saat arasında ortaya çıkmakta ve zehirlenmenin boyutuna göre 1 ile 3 gün arasında sürebilmektedir. Hafif zehirlenmelerdeki belirtiler genelde kusma, mide bulantısı, ishal, karın ağrısı şeklinde ortaya çıkmaktadır. Ağır zehirlenmelerde ise hafif zehirlenme belirtilerinin dışında bilinç kaybı, nabız bozukluğu, nefes darlığı, solunum ve kalp durması gibi etkiler görülebilmekte ve çeşitli durumlarda midenin yıkanması yoluyla etkilerin ortadan kaldırılmasına çalışılmaktadır. Çoğu zaman kusmayla kendisini gösteren bu rahatsızlıkta tanı koyulduktan sonra kişinin mevcut durumu göz önünde bulundurularak ya serum tedavisine ya da antibiyotik tedavisine veya durumun ağırlığına göre midenin yıkanması gibi yöntemlere başvurulabilmektedir.

Hastaların rahatsızlık sonrası ilk günlerini vücudun kaybettiği su miktarı göz önünde bulundurularak genellikle ağırlıklı olarak sıvı gıdalarla geçirmeleri ve zehirlenmenin etkileri sürdüğü sürece katı gıdalardan uzak durmaları tavsiye edilmekte ve rahatsızlığın ortaya çıkış nedeni hijyen eksikliğiyse aynı hatayı bir daha yapmamaları için aslında gıdaları yıkadıktan sonra yemenin ne kadar doğru bir davranış olduğu anlatılmaktadır.