Solvent kavramı, kimya alanında kullanılan bir kavram olmakla birlikte bu ifade kimya biliminde çözücü olarak geçmektedir. Solvent maddesi, maddeleri çözer burada bir çözelti oluşmasını sağlar.
Maddeler doğada katı, sıvı ve gaz halde bulunurlar. Solvent çözücü maddesi, çözünebilme özelliğine sahip ve doğada hangi yapıda olduğu fark etmeyen maddeleri çözelti oluşacak şekilde çözer ve bunun sonucunda çözelti oluşur. Çözelti oluşmasını sağlayan çözücü maddeler, çözünecek maddelerin özelliğine göre sıvı ya da gaz halde bulunurlar.
Doğada bilinirliliği en fazla olan çözücülerden birisine ise su oluşturur. Su iyi bir çözücü maddedir. Su maddesi, organik bir çözücüdür ve solventler hem organik yapıda hem de sentetik yapıda olabilirler ki organik çözücülere en iyi örneklerden birisi sudur. Sentetik yapıda olan solventlerin günümüzde kullanım alanı oldukça geniştir. Sentetik solventler günümüzde modern endüstri alanında oldukça yaygın olarak kullanırlar.
Solventler, özellikleri itibariyle ele alındığında bu maddeler düşük kaynama noktalarına sahiptirler. Bu özellik ise bu maddelerin gerekli şartlar altında çok çabuk bir şekilde buharlaşmasına neden olur. Bu durum, çözücü kimyasalların insanlara ve çevreye verdiği zararın etki alanını genişleten bir durumdur. Modern endüstrinin çoğu yerinde kullanılan solventlerin bazıları insanlara ve çevreye verdikleri zarar yüzünden yasaklanmıştır.
Bazı solventlerin kullanımları yasaklanmıştır. Fakat bu durum bütün solventlerin insan ve çevre için zararlı olduğunu göstermez. Öyle ki sonuçta su da bir çözücü maddedir ve bu organik çözücü aynı zamanda yaşamın kaynağıdır. Boya, parfüm, temizlik ve daha birçok alanda oldukça fazla kullanılan solvent maddeler, işlevselliği bakımdan kendini ayrıcalıklı ve önemli bir konuma sürükler. Bilim ve teknolojinin akıl almaz bir şekilde ilerlediği günümüzde bilim adamları tarafından kimya laboratuvarlarında sentetik yollarla çok çeşitli solventler üretilir ve üretilen bu solventler yeni maddelerin çok daha işlevsel şekilde kullanma imkanı sağlar.
Bazı solventler karbon içerirler ve de karbon içeren solventler organik çözücüler olarak tanımlanırlar. Çözücüler kimyasal reaksiyonlara oldukça hızlı bir biçimde girebilme özelliğine sahiptirler ve genellikle bu maddeler buharlaşarak ortamdan ayrılırlar. Geride çözünmüş olan madde kalır. Solventlerin buharlaşması olayında bu durum tehlike arz edebilmektedir. Çünkü buharlaşma esnasında ortaya zehirli gazlar çıkabilmekte ve bu gazlar solunduğu takdirde büyük bir tehlike arz edebilmektedir. Bu nedenle bu esnalarda dikkatli olmak gereklidir.
Laboratuvar ortamında üretilen sentetik çözücüler kanserojen etkiye sahiptir. Bu tür çözücüler yıllarca insanlar tarafından bilinçsizce kullanılmıştır. Bilim ve teknolojinin gelişmesiyle birlikte bilim adamlarının yaptığı araştırmalar sonucunda, modern sanayi sektöründe üretim sürecine destekleri azımsanamayacak kadar fazla olan sentetik solventlerin bazılarının hem insanlar hem de hayvanlar üzerinde ciddi zararlar doğurduğu ortaya çıkarılmış bir durumdur.
Zararları ciddi olduğu için bebek ürünlerinde, oyuncaklarda, mobilyalarda, ev eşyalarında ve daha birçok üründe kullanılan zararlı sentetik solventlerin kullanımı, çoğu dünya ülkelerinde yasaklanmıştır. Fakat zararlı solvent içeren ürünler kaçak yollarla üretilir ve de ucuz olduğu için insanlar tarafından hala tüketilir. Bu durum ise hem insanlara hem de çevreye oldukça ciddi zararlar doğurabilecek bir durumdur.
Bu sayfada yer alan bilgilerle ilgili sorularınızı sorabilir, eleştiri ve önerilerde bulunabilirsiniz. Yeni bilgiler ekleyerek sayfanın gelişmesine katkıda bulunabilirsiniz.