Trombosit; kanama sırasında kanın pıhtılaşmasını sağlayan hücre parçalarıdır. Trombosit oranının düşük olması kanamaya yatkınlaştırırken, yüksek seviyelerdeki trombosit oranı da damarlarda ki kanın pıhtılaşmasını hızlandırmaktadır. Bu küçük yapı taşlarının yaşam süreleri, 8 ile 10 gün arasında değişmektedir. Sağlıklı ve yetişkin bir insanda 150000 ile 400000 arasında trombosit hücresi bulunur.
Trombositin çoğalmasını karaciğer kontrol eder. Görev süresi sona eren trombosit, dalak tarafından parçalanarak ayrıştırılır. Dalağın her hangi bir sebeple zarar görmesi veya alınması durumunda trombosit seviyesinin yükselmesine ve bunun sonucunda da damarlarda ki pıhtılaşma hızlanır. Dalağın olması gerekenden fazla çalışması da trombositi fazla ayrıştırıp, vücuttaki trombositi olması gerekenden fazla miktarda dışarı atmaktadır. Vücudumuz için hayati öneme sahip olan trombosit, kemik iliğindeki megakoryosit adlı hücreler tarafından üretilirler. İlikte bulunan her bir megakoryosit çok sayıda trombosit üretmektedir.
Trombositler renksizdirler ve çekirdekleri de yoktur. Bunun sebebi de kemik iliğinin büyük hücrelerinden kopan parçalardan oluşması olarak gösterilebilir. Kanayan kanı durdurmasının yanı sıra herhangi bir damarın yaralanması ve zedelenmesi halinde yaralı damarın büzülmesi ve kan akışını yavaşlatma görevi de trombosite aittir. Trombositin çalışma şekline gelince, herhangi bir bölgede yaralanma veya yırtılma olunca trombositler birbirlerine ve yaralı bölgeye yapışırlar ve burada bir duvar örer gibi yaralı bölgeyi kamufle ederler ve kanamayı durdururlar.
Trombositlerin içersinde bulunan, glikoprotein tabakası sağlam damarlara yapışmasını engellerler. Yara alan damar üzerine gelen trombositler, şişerek yırtığı komple kaplarlar. Yapışkan madde salgılayan bu trombositler, diğerlerinin de yapışmasını sağlarlar.
Trombositin eksikliğinin nedenleri olarak:
- Kalıtsal bazı kusurlara bağlı olarak
- Kan hücrelerinin oksijen temin etmede ki bozukluğu
- Aşırı derece de sigara içilmesi,
- Yüksek irtifada yaşamak,
- Kalıtsal bazı hastalıklar,
- Aşırı sıvı kaybı
- Dalağın normalden büyük olması sayılabilir.
- Genetik olarak doğuştan gelen kemik iliğinin kırmızı kan hücrelerini üretmedeki eksikliği,
Trombositin yüksek olmasının nedenleri olarak:
- Çeşitli hastalıklarda alyuvar üretiminin uygunsuz olarak uyarılması nedeni ile (bazı kanserler, böbrek nakli sonrası gibi)
- Kalıtsal bazı kusurlara bağlı olarak
- Kemik iliğini tutan bir hastalığa bağlı olarak
- Kronik hastalıklar, bağ doku hastalıkları, tüberküloz gibi
Bu sayfada yer alan bilgilerle ilgili sorularınızı sorabilir, eleştiri ve önerilerde bulunabilirsiniz. Yeni bilgiler ekleyerek sayfanın gelişmesine katkıda bulunabilirsiniz.