Üzüm üzüme baka baka kararır; kör ile yatan şaşı kalkar; bana arkadaşını söyle sana kim olduğunu söyleyelim...

Bireyin, çevresindeki kişilere benzeme mekanizmasını anlatan bu atasözlerini eminim ki birçoğumuz duymuştur. Hatta bizzat hayatında deneyimlemiş'tir. Bilim dünyası, bu gerçeğin mekanizmasını bizlere "ayna nöronlar" adı altında duyurdu.

Peki, nedir "ayna nöronlar"? Çalışma prensipleri nelerdir? Ayna nöronları fark etmenin ve bilmenin bize ve hayatımıza ne gibi katkıları olabilir? Bu sorulara cevap bulmadan evvel beyin hakkında bir kaç önemli bilgiye değinmemiz gerekmektedir.

İnsan beyni, 100 milyardan daha fazla nöron ihtiva eden devasa bir yapıdır. Her nöronun 10 bin ayrı nöronla olan bağlantısını da göz önüne aldığımızda, bu devasa yapının aynı zamanda muazzam bir ağ/network bileşeni olduğunu görüyoruz. Bu ağda bulunan tüm nöronlar farklı bilgilerde programlanmış olup, her birinin beyindeki işlevi ayrıdır.

Beynin ön lobunda bulunan ayna nöronlar olarak adlandırılan nöron ağının işlevi ise; bireyin 5 duyu ile algıladığı dünyada oluşan her şeyin, "bizzat kendisi tarafından oluştuğu" bilgisini beyne iletmektir. Ancak bu bilgi beyinde belirli bir alanı ve işlem gücünü kapsar. Çünkü ayna nöronlardan çok daha güçlü olan sol beyin nöron ağı, her an kişiye dışarıda algıladığı tüm her şeyin kendisinden "ayrı" olduğu, birimin sınırları olup, bu sınırlarla müstakil bir birim olarak yaşadığı bilgisini hatırlatır. Bu sebeple de kişi, dış dünyada algıladığı  her şeye, kendisinden ayrı ve kendisinin dışında tezahür eden olaylar olarak bakmaktadır. Ayna nöronları gelişmiş kişilerde ise bu bakış daha şeffaftır.

Peki, ayna nöronların bu işlevini lehimize nasıl kullanabiliriz?

Bu soruya somut bir örnekle cevap vermek daha yerinde olacaktır. Diyelim ki siz yeni bir enstrümanı öğrenmeye başladınız. Ve hızlı bir şekilde gelişip, enstrümanda ustalaşmak istiyorsunuz. Ayna nöronları kullanarak, çalıştığınız enstrümanda çok iyi olan birisinin karşısına geçiniz. Bu kişiyle olan karşılıklı iletişimde duyu verileri ne kadar fazlaysa ayna nöronların işlevi de o kadar fazla olur. Karşınızdaki kişi enstrümanı çalarken sizin ayna nöronlarınız " Şu an gördüğüm, duyduğum bu şeyler ben tarafından yapılmakta. Bu enstrümanı ben çalıyorum " şeklindeki beyninize gönderir. Bu tüm herkeste yaşanan bir süreçtir. Bu bilgiler beynin sol lobunda sekteye uğratılmadan evvel eğer siz şu şekilde düşünürseniz, ayna nöronlardan gelen bilgiler beyninizde daha güçlü olarak yerini alır. "Şu an benden ayrı, bağımsız birisi çalmıyor bunu. Ben çalıyorum. Bunu ben yapıyorum"... Beyne girecek olan o veriler sayesinde, emin olun kısa zamanda önemli bir yol alacaksınız.

Daha çalışkan olmak istiyorsanız, daha çalışkan arkadaşlar edinin. Zengin olmak istiyorsanız, zenginleri gözlemleyin. Mutlu olmak için mutlu insanlarla iletişim kurun. Ayna nöronları hayatınızın her alanında bilinçli bir şekilde kullanabilirsiniz.