Ağrımız olduğunda, hemen ağrı kesicilerden medet umarız. Bu ilaçlar, yaralanmalar ve artrit (eklem iltihabı) gibi kronik tıbbi durumlardan kaynaklanan rahatsızlıkların giderilmesinde, etkili bulunmuştur. Son bir kaç on yıl içinde ağrı kesicilerin kötüye kullanımı inanılmaz derecede artmıştır. Bunun nedeni halk arasında dolanan yanlış inanışlardır. Bu yazımızda ağrı kesiciler ile ilgili yanlış bilinen inanışları açıklayacağız.
1) Ne kadar yüksek doz alırsanız ağrınız o kadar hafifler ve bu kişiyi hiçbir şekilde olumsuz etkilemez.
Gerçek: Eğer aynı anda birden fazla ağrı kesici alırsanız, ilaçların etkisi daha uzun sürebilir. Başlangıçta şiddetli veya kronik ağrıların tedavisi için yardımcı olabilir ancak tekrar tekrar kullanım sonunda ilaç toleransına neden olur yani, söz konusu ilaç artık ağrının tedavisinde etkili değildir. Aynı ilaç daha yüksek bir dozda uygulandığında bile, kişi ilaca yanıt vermez. Ayrıca reçeteli ağrı kesicilerin fazla alınması çok daha ciddi yan etkilere neden olabilir.
2) Ağrı kesiciler altta yatan nedeni düzelterek ağrının azalmasını sağlarlar.
Gerçek: Ağrı kesicilerin sadece ağrıyı azaltan kendi mekanizmaları vardır ancak ağrıya sebep olan altta yatan sağlık sorununu çözmezler. Morfin gibi opioid ağrı kesiciler ağrı sinyallerinin beyne ulaşmasını engeller. Bunlar beyini etkiler ve kullanıcının hissettiği ağrı biçimini değiştirebilirler. Öte yandan, asetaminofen ve ibuprofen gibi ağrı kesiciler sadece ağrıya neden olan bazı enzimlerin salgılanmasını azaltır.
3) Eğer ağrı kesiciler düşük bağımlılık oranlarına sahipse bu ilaçları istediğim şekilde alabilirim.
Gerçek: Ağrı kesici ilaçların kötüye kullanımları bağımlılık durumlarının artmasına katkıda bulunmuştur. Ağrı kesiciler ister opioid olsun ister opioid olmasın, doktor tarafından belirtildiği şekilde alınmalıdır. İlaçları önerilen dozda almamak bağımlılık riskini artırır. Yani dozajı artırmak veya reçetede belirtilenden daha uzun bir zaman süresi boyunca kullanmak, ilaç bağımlısı olmanıza sebep olabilir. Tıbbi önerileri hiç dikkate almadan kendi istediğiniz şekilde ilaç kullanmak tehlikeli sonuçlara yol açabilir ve bağımlılıkla sonuçlanabilir.
4) Ağrı kesicilerin uzun süreli kullanımı sağlık için zararlı değildir.
Gerçek: Ağrının kontrol edilmesi için rutin olarak uzun süreler ağrı kesici alınması tavsiye edilmez. Çeşitli çalışmalarda alışkanlık olarak ağrı kesici kullanımının sağlık için zararlı olabileceği gösterilmiştir. Dikkatli olmak için kısa süreli ilaç kullanımı daha güvenlidir. Artrit gibi kronik rahatsızlıkları olan kişiler genellikle uzun süreler boyunca yüksek dozda ağrı kesici alma eğilimindedir. Ancak yüksek dozlarda uzun vadeli olarak ağrı kesicilerin alınması ile kalp sorunlarına yakalanma riski daha yüksek korelasyon göstermektedir. Kalp hastalıkları ile ilişkili sağlık risklerinin dışında, uzun süreli kullanım bağımlılıkla sonuçlanabilir ve bireyin ağrı toleransını azaltabilir.
5) Ağrı kesiciler bağımlılık yapabileceğinden bu ilaçları almaktan kaçınmalısınız.
Gerçek: Ağrı kesiciler kötü olduğundan değil, ancak ilaç tedavisinin süresi onları zararlı yapabilir. Tıbbi durumlar ve ciddi yaralanmaları ağrı kesici kullanımını gerektirir. Artık ağrıyı tolere edemeyeceğinizi hissettiğinizde bir ağrı kesici almanız faydalıdır. Bununla birlikte, bu ilaçların kısa süreli kullanımı yan etkilerden korunmak için tavsiye edilir.
6) Doktorlar bağımlılık tedavisinin nasıl yapılacağını iyi bildiği için ağrı kesici bağımlılığı endişe edilecek bir neden değildir.
Gerçek: Doktorunuzun sizi kesinlikle bağımlılıktan vazgeçirebilecek olmasına inanmak çürütülmesi gereken başka bir mittir. Bir çok doktorun ilaç bağımlılığı tedavisi ile ilgili tam bir bilgisi bulunmamaktadır. Hastalar özellikle bağımlılığıyla mücadele edebilmek için bir rehabilitasyon merkezine katılmak zorunda kalabilirler. Bu gibi durumlarda profesyonel danışmanlık sağlayan bir bağımlılık uzmanı da hasta için gerekli olabilir.
7) Yoksunluk belirtileri ağrı kesicilere bağımlılığı göstermektedir.
Gerçek: Yoksunluk belirtileri yaşamak mutlaka bağımlılık anlamına gelmez. İlaç isteği içinde olmak ile bağımlılığı karıştırmamak gerekir. Ağrı kesiciler fiziksel bağımlılığa neden olabilir, henüz kişi bağımlılığı ile ilgili herhangi bir belirti göstermeyebilir. Bağımlılık kronik bir beyin bozukluğu olarak sınıflandırılır çünkü kişi o maddenin vücudu için zararlı olduğunu bildiği halde psikolojik olarak o maddeye bağımlıdır. Kişi ilaç için yalvarır ve kullanımını durdurmak onu öfkeli ve saldırgan yapar. Öte yandan, ağrı kesicilerin yoksunluk semptomları tamamen baskın değildir.
Bu sayfada yer alan bilgilerle ilgili sorularınızı sorabilir, eleştiri ve önerilerde bulunabilirsiniz. Yeni bilgiler ekleyerek sayfanın gelişmesine katkıda bulunabilirsiniz.