Baykuş, genellikle geceleri ortaya çıkan, strigiformes takımda olan yırtıcı bir kuştur. Baykuşların kafaları tüylü ve büyüktür.
Kulakları kafalarına oranla büyüktür. Bu tür kuşların kuyrukları kısa kanatları ise bir hayli büyüktür. Bazı baykuşların kanatların büyüklüğü bir insanın boyutlarına ulaşırken, bazılarının ise serçelerden daha küçüktür. Güçlü çenelere sahip, pençeleri yırtıcı, gagaları kıvraktır. Baykuşlar, çevresini boynunu 300 derece döndürerek kontrol ederler. Erkek baykuşlar dişilere nazaran daha küçüktürler. Ana baykuş 2 ile 10 arası yumurta yumurtlarlar. Yavru baykuşlar yumurtadan çıktıklarında kulak ve gözleri kapalıdır. Kuluçka süreleri 30-40 gün olup, yuvada kalma süreleri değişmektedir.
Toplam da 123 baykuş türü vardır. Yaklaşık 60-70 yıl kadar ömürleri vardır. Dünya da sadece Antartika'da yoktur. En bilinen türleri; cüce baykuş, ak baykuş, kukumav, alaca baykuştur. Baykuşlar sessizliği sever ve genellikle gece avlanırlar. Baykuşların en büyük düşmanları gündüz yırtıcı (atmaca, şahin, kartal) kuşlardır. Yaşam alanları terk edilmiş kuş yuvaları, ağaç tepeleri, taşlık araziler, şehirler, kayalıklarda yaşarlar. Gündüzleri saldırıya uğramaları halinde geceleri intikamlarını alırlar. Genellikle kirpi, fare, tavşan vb. hayvanlarla beslenirler. İki sene de 2 km'lik arazide 24 bin kemirgen hayvan avlarlar. Bu yüzdendir ki çiftçiler için öneme sahiptir. Baykuşlar inatçılığıyla bilinirler. Bazen insan bileğine yapışması halinde, kurtarmanın yolu ayak tendonlarını kesmektir.
Tüm vücudu ince ve yumuşak tüylerle kaplı olması uçuş esnasında (pır pır) ses çıkartmaz. Bu da avını kolayca yanına yaklaşmasını sağlar. Gözleri vücudunda oranla daha büyük tasarlanmış bu nedenle göz oyuğunda hareket edemez. O kadar keskin olmasına rağmen zifiri karanlıkta görmezler yalnızca görmeleri için çok az bir ışık yeterlidir. Gözlerinde çubuk duyu yani rod hücrelerinin olması en ufak ışığı sinyale çevirir bu sayede cismi en ayrıntılı şekline kadar görmesine yardımcı olur.
Çubuk (rod) duyu, visual purple (mor ışık görüntüsü) kimyasal maddedir. Baykuşlar görme yetilerinin yetmediği yerde mükemmel dizayn edilmiş kulaklarıyla en küçük sesleri bile duyabilirler. O kadar hassastır ki tam sessizlikte iğnenin düşme sesini bile algılaya bilirler. Tüyleri sayesinde toplanan sesleri kulağa iletir. Kulaklarında perde sayesinde istenildiği vakit perdeleri indirebilirler.
Bu sayfada yer alan bilgilerle ilgili sorularınızı sorabilir, eleştiri ve önerilerde bulunabilirsiniz. Yeni bilgiler ekleyerek sayfanın gelişmesine katkıda bulunabilirsiniz.