Bruksizm; diş gıcırdatma veya diş sıkma olarak bilinen, güçlü çene hareketlerinin neden olduğu sıkça rastlanan bir alışkanlıktır. Çoğu zaman alışkanlığın ötesine geçip, ciddi bir sorun haline gelebilir. Yetişkin bireylerin %50-%96'sı, çoçuklarda ise %15'i bu problemle karşılaşılmıştır. Genellikle uyku sırasında gerçekleşir ve kişinin bundan haberi yoktur. Ta ki ağrılarla uyanıncaya dek.
Bruksizmin nedenlerine bakıldığında, karşımıza ilk olarak duygusal stresler çıkmaktadır. Kişilik yapısı da oldukça etkilidir. Daha çok duygusal, içine kapanık, pimpirikli diyebileceğimiz stresli kişiler, bir de rekabetçi, agresif, titiz yapıdakilerde görülür. Stresli bir hayat tarzı olan yöneticilerin mükemmeliyetçi, rekabetçi oldukları düşünülürse; bu hastalığa yönetici konumundaki kişilerde daha sık rastlanır. Dolayısıyla "Yönetici Hastalığı" olarak da bilinir.
Stres ve kişilik yapısı dışında, bu rahatsızlığa "Malokluzyon" yani dişlerin diziliş ve sıralanışındaki bozukluklar da sebep olarak gösterilmektedir.
Bruksizm hastaları sabah kalktıklarında eklemlerde, çiğneme kaslarında ağrı, baş ve boyuna yayılan hatta bele etki eden ağrılar, kulak ağrısı, yorgunluk, yutkunma güçlüğü, dişlerde ağrı veya hassasiyet ve çene ekleminde ses şikayetleriyle doktora başvururlar. Gün içinde yaşanan sıkıntılar, gerginlik ve stres kişinin gece güzel bir uyku çekmesine engel olduğu gibi, bir sonraki güne de yorgun ve ağrılarla başlamasına neden oluyor. Çene kaslarımız oldukça güçlü olduğundan bu sıkma ve gıcırdatmalar dişlerimizle beraber, vücudumuzdaki birçok noktaya da kötü etkiler bırakıyor. Bruksizm alışkanlığı dişlerde sallanma, aralanma, hassasiyet ve kırılmalara; dayanılmaz baş, boyun ve bel ağrılarına; yüz kaslarında ve eklemlerinde ağrılara neden olmaktadır.
Bruksizmi farketmek her zaman kolay olmayabiliyor. Kişi sıkmayla beraber dişlerini gıcırdatıyorsa, partner tarafından farkedilebilir. Yukarıda değinilen etkiler kişide bulunuyorsa, tedavi için harekete geçmelidir. Diş hekimi tarafından hazırlanan, uyku sırasında dişlerin birbirleri ile temasını engelleyen, alt ve üst çene dişlerinin arasına yerleştirilerek kullanılan "gece koruyucuları", bruksizmin tedavisinde kullanılan en önemli araçtır. Ancak gece koruyucuları tek başına yeterli olmayabilir; bunun yanında bazı ek tedavilerin uygulanması gerekebilir.
Stres terapisi, rahat uyumayı sağlayıcı önlemler, kas gevşetici ilaç uygulaması, hatalı yapılmış diş dolgusu ve kaplamaların yenilenmesi, eksik olan dişlerin yerine koyulabilmesi için protez uygulamaları gibi. . Tabi en önemlisi fazla ayrıntıcı olmamak, zihnimizi olur olmaz düşüncelerle meşgul edip kendimizi üzmemek.
Bu sayfada yer alan bilgilerle ilgili sorularınızı sorabilir, eleştiri ve önerilerde bulunabilirsiniz. Yeni bilgiler ekleyerek sayfanın gelişmesine katkıda bulunabilirsiniz.