Kakao alerjisi insanlarda çok nadirdir; ancak çikolata alerjisi çok yaygındır. Gerçek şu ki, çikolataya alerjisi olduğunu sanan pek çok kişi aslında çikolatanın içindeki bir ya da birden çok maddeye alerjiktir.  

Çoğumuz çikolatanın müthiş lezzetinden dolayı içinde ne olduğuna çok aldırmadan keyif alsak da, bazıları aynı durumda son derece dikkatli olmak zorundadır. Dünya nüfusunun yaklaşık % 2'si besin alerjilerinden müzdariptir. Vücutları belirli maddeleri reddeder. Hemen hemen her tür besine karşı alerjiniz olabilir. Örneğin soya alerjisi, fındık alerjisi, süt alerjisi... Peki çikolata alerjisini duymuş muydunuz? Gerçek anlamda çikolata alerjisi kakaoya karşı alerji gelişmesidir. Bu mümkündür; ancak bugünkü tıp literatüründe yok denecek kadar azdır. Yani insanlar çikolata alerjisi olduklarını sandıklarında, aslında çikolatanın içindeki bir takım maddelere karşı alerjiklerdir. Ticari olarak temin edilebilen çikolataların çoğunda, kakao ile süt, fındık, glüten, mısır, soya ya da kafein gibi bir dizi katkı maddeleri karıştırılır. Süt, mısır, soya veya yukarıda belirtilen maddelerden herhangi birine karşı alerjikseniz çikolata yediğinizde alerji geliştirebilirsiniz.

Eğer besin alerjiniz varsa, bağışıklık sisteminiz o besine karşı yanlış cevap verir. Bağışıklık sistemi bu gıdalardaki proteinlerin yabancı cisimler olduğunu var sayar ve sonuç olarak bu gıda proteinlerine saldırması için immunglobulin E (IgE) denilen antikorlar üretir. Bu antikorlar mast hücreleri olarak adlandırılan beyaz kan hücrelerinin bir çeşidine yapışırlar ve ilgili gıda proteinleri ile temas ettiklerinde bazı kimyasallar salgılarlar. Vücutta görülen alerjik reaksiyonlar bu kimyasalların serbest kalması nedeniyle gerçekleşir ve baş ağrısı, kusma, ishal ve ürtiker gibi değişik belirtiler verir. Anafilaktik şok olarak bilinen şiddetli bir alerjik reaksiyon hayatı tehdit edici olabilir ve hemen müdahale edilmezse ölümle sonuçlanabilir.

Çikolata Alerjisinin Olası Sebepleri:

Çikolata üretilirken kakao çekirdekleri fermente edilir, kavrulur, öğütülür mısır şurubu, süt, soya, fındık, gıda boyası gibi katkı maddeleri ile karıştırılır. Çikolata alerjisine neden olan bazı katkı maddeleri şunlardır;

-Süt:

Laktoz intoleransı ya da süt alerjisi olan kişiler çikolata yediklerinde vücutları tepki verebilir. Bu alerjiye çikolataya eklenen süt neden olur. Bu insanlardan biri iseniz kakao miktarı fazla, süt ve şeker oranı daha az olan bitter çikolataları ya da özel sütsüz çikolataları deneyebilirsiniz.

-Soya:

Soya lesitini çikolatayı oda sıcaklığında katı halde tutabilmek için eklenen bir katkı maddesidir ancak soya bazı kişilerde alerjik reaksiyonları tetikleme yeteneğine sahiptir.

-Fındık:

Çikolata barları genellikle fıstık, fındık ve hatta bazı çikolata barları fıstık ezmesi ile doldurulur. Fıstık ve fındık alerjisi olan kişiler bunları yediklerinde, anaflaksiye kadar varan şiddetli alerjik reaksiyonlar gösterebilirler. Ancak bazen fındık ve fıstık içermeyen çikolatalar bile alerjik reaksiyonlara neden olabilir. Bunun nedeni çikolata üreticilerinin çeşitli çikolatalar yapmak için aynı üretim hattını kullanmasıdır. ABD'de Gıda ve İlaç İdaresi, fındık da işleyen bir fabrikada üretilen çikolatalarda bunun bildirilmesi gerektiğini belirtiyor.

-Mısır:

Yüksek fruktozlu mısır şurubu, çikolata üreticileri tarafından yaygın olarak kullanılmaktadır. Hatta bazı üretim yerlerinde mısır şurubunun yanı sıra mısırın kendisi kullanılmaktadır. Mısır alerjisi olan kişilerin, çikolata tüketiminde alerji gelişecektir. FDA çikolata üreticilerine eğer ürünlerinin içine mısır eklendiyse, bunu etikette bildirmelerini zorunlu kılmıştır. Genellikle beyaz çikolatalar mısır içerir eğer mısır alerjiniz varsa bunlara karşı dikkatli olun.

-Kafein:

Çikolata küçük miktarlarda kafein içerir. Örneğin; yaklaşık 30 gramlık bir çikolatada sadece altı miligram kafein bulunur. Bitter çikolata biraz daha fazlasını içerir. Bu sebeple kafeine aşırı duyarlı olan insanlarda çikolata yedikten sonra baş ağrısı gibi alerjik belirtiler gelişebilir.

-Buğday ve Gluten:

Buğday ve gluten üreticileri tarafından çikolataya bağlayıcı olarak ilave edilir. Gluten gıda intoleransının önemli bir kaynağı iken buğday da önemli bir allerjendir. Genellikle büyük bir ölçekte üretilen çikolata bazlı ürünlere ilave edilir. Bu ürünler çoğunlukla tam olarak çikolata değil, çikolatalı bisküvi tarzında atıştırmalıklardır. FDA yönetmeliklerine göre buğday ve gluten içeren ürünlerde bunların belirtilmesi zorunludur.

Genetik:

Ailesinde kurdeşen, egzama, isilik veya saman nezlesi öyküsü olan kişilerin çocuklarında gıda alerjisi olması daha muhtemeldir. Daha güvenli olması için ailenizde bir alerji öyküsü varsa, en azından 1 yaşına kadar bebeğinize çikolata vermekten kaçınmalısınız. Ancak çikolata alerjisi çocukluktan yetişkinliğe kadar kişinin hayatında herhangi bir zamanda ortaya çıkabilir.

Çikolata Alerjisinin belirtileri:

*Mide ekşimesi, yanma

*Karışıklık ve sinirlilik

*Kurdeşen

*Solunum sorunları

*Rektal kaşıntı

*Baş ağrısı

*Kaşıntı

Çikolata alerjisinin astımlı hastalarda astım ataklarını bile tetikleyebileceği görülmüştür. Ayrıca şiddetli çikolata alerjisi durumlarında, kişinin hayatını tehdit eden anafilaktik şoka neden olabilir.

Anaflaksinin belirtileri şunlardır;

*Kalp çarpıntısı

*Kusma ve mide bulantısı

*Bayılma ve bilinç kaybı

*Baş dönmesi

*Kan basıncında düşüş

*İshal ve mide krampları

*Hırıltı ve nefes darlığı

*Hava yolu iltihabı nedeniyle solunum güçlüğü

Çikolata Alerjisinin Teşhisi

Tam allerjeni tespit etmek için doktorunuz gıda intolerans testi yapabilir. Bu testte hastanın belirli bir süre için çikolatadan kaçınması istenir. Daha sonra doktor yemek için hastaya saf bir parça çikolata verir. Bu çikolata katkı maddelerinden yoksun ve en saf haliyle çikolatadır. Hasta bu aşamadan sonra alerjik reaksiyonlar ile karşılaşırsa hastanın çikolata, kakao alerjisi onaylanır. Bununla birlikte alerjik semptomların olmaması durumunda, farklı katkı maddelerinin ortadan kaldırılması adım adım yapılmalıdır. Deri ve kan testleri de çikolata alerjisi olup olmadığını test etmek için yapılmaktadır. Deri testinde deri içine gıda özleri enjekte edilir ve alerjik reaksiyonların görünmesi beklenir. Kan testi, RAST (radyoallergosorbent testi) yaygın besin alerjilerine karşı gelişen antikorlar bakımından kanın test edilmesidir.