Kulağın kulak zarından sonra gelen kısmı orta kulak olarak adlandırılır.  Orta kulakta yer alan çekiç, örs ve üzengi yardımıyla ses iletimi sağlanır.

Orta kulağın geniz boşluğuna açılan bir kanalı vardır ve bu kanal östaki borusu adını alır. Östaki borusunun görevi orta kulağa hava geçişini sağlayarak kulağın basıncını dengelemektir

Orta kulak iltihabı çocuklarda sıklıkla karşılaşılan bir hastalıktır bu hastalığa bakteriler neden olur. Orta kulak iltihabının iki çeşidi vardır. Akut orta kulak iltihabı ve kronik orta kulak iltihabı. Akut kulak iltihabı aniden gelişir. Kişi herhangi bir boğaz enfeksiyonu yaşıyorsa boğaz şişer. Bu durumda östaki borusu kapanır. Östaki borusunun kapanması ile bakteriler orta kulakta birikir, bu birikme de orta kulakta iltihaplanma oluşturur. Kronik iltihaplanma adından da anlaşılacağı gibi zaman zaman tekrar eden bir iltihaplanma durumudur. Hastalığın kronikleşip kronikleşmediği hastalığın tekrarlanma sayısına bakılarak anlaşılır. Eğer hastalık ayda 3 kereden fazla tekrarlıyorsa kronikleştiğini anlayabiliriz. Kronikleşme bize başka hastalıkların söz konusu olduğunu gösteren bir durumdur.

Orta kulak iltihabının çocuklarda fazla görülmesinin nedeni ise çocukların östaki borularının kısa olmasıdır. Östaki borusu kısa olduğu için bakteriler kolaylıkla orta kulağa geçer. Bu sebeple de çocuklarda sık tekrarlayan bir hastalıktır.

Belirtileri

1)         Ağrı (çocuklarda daha belirgin)

2)         İşitme kaybı

3)         Ateş

4)         Kulakta dolgunluk hissi

5)         Bebeklerde huzursuzluk

Ağrı basınç artışına bağlı olarak değişir. Eğilince basınç artar oturunca basınç düzelir. Bazı durumlarda basınç fazlalığı nedeni ile kulak zarı delinebilir. Kulak zarı delinmişse kanlı veya yeşilimsi sıvı akışı olur.

Tanısı

Otoskop denen aletle kulak muayenesinin ardından belirtiler doğrultusunda orta kulak iltihabının hangi tipi olduğu belirlenebilir. Eğer kulak zarı şişmiş ve kızarık bir durumdaysa bakteri birikimi olduğu söylenebilir. Eğer kulak zarı içe doğru çökük ise bu iltihaplanmaya bakteriler neden olmamıştır. Bu durum bize östaki borusunun kapandığını gösteren bir belirtidir.

Yaşanan durum kronik iltihaplanma ile alakalı ise birtakım başka yöntemler gerekir. İşitme testi ve işitme kaybının tespit edilmesi bu detaylı araştırmaya örnektir. Orta kulakta basınç artışı mevcutsa bu durumda da basınç ölçümü yapılmalıdır. Hastanın ameliyat edilmesi gerekebilir ve bilgisayarlı tomografi ve film çekimi sonucunda bu işleme karar verilebilir.

Tedavisi

Akut iltihaplanma tedavi edilecekse kulakta iltihaba neden olan bakterileri yok etmeye yarayacak penisilin türü ilaçlar kullanılır. İlaçların kullanımına 2 hafta devam edilir. Yeterli tedavi yapılmışsa akut iltihaplanma herhangi bir soruna neden olmaz.

Seröz iltihapta(orta kulakta basınç artışı) ilaç tedavisi kullanılır ve ilaç tedavisi başarılı olmazsa basınç azaltma işlemi uygulanır. Bunun için küçük bir operasyon yapılır ve kulaktaki sıvı boşaltılır. Alerjik bir iltihaplanma varsa bazı yiyeceklerin yasaklanması gerekebilir. Bu noktada tedavi aksatılmamalıdır. Çünkü bu gibi durumlarda kulaktaki kemiklerin erimesine veya işitme kaybına neden olabilecek ciddi sorunlar oluşabilir.

Kronik kulak iltihaplanması ameliyat gerektiren bir durumdur. İltihap diğer organlara yayılabilir veya kulak kemiklerinin erimesine neden olabilir diye müdahale gerektirir. İşitme kaybına neden olabilir veya menenjit oluşturabilir.

Orta kulak ameliyatı kulak zarının çizilmesi veya kulağa tüp takılması yoluyla yapılan bir ameliyattır. Kulak zarına kesik atılır böylece kulak içinde biriken sıvı boşaltılır. Kulakta biriken sıvı çok yapışkan halde ise tamamen boşaltılamaz. Bu durumda kulak zarına tüp takılır. Bu tüp kulak zarına hava geçmesini sağlama amacıyla kullanılan bir tüptür.

Eğer ameliyat yapılmaz ise işitme kaybı artar. İşitme kaybı az ise kulakta çok fazla sıvı birikimi yoksa acil bir ameliyat durumu yoktur. Ama akıntı fazla ve işitme kaybı gittikçe artan bir pozisyonda ise acilen ameliyat gerçekleştirilmelidir.