Zenci sözcüğü Arapça kökenli olup ‘siyahi' anlamına gelmektedir. (Arapçada zenc = siyah) Dünya'nın geçirdiği evrimle birlikte birçok ırk meydana gelmiştir. Zenciler de oluşan bu ırklardan biri olup zenci kelimesi ayrı bir ırkı temsil etmek için kullanılır. Aynı zamanda zenci sözcüğü siyahi her insanı kapsayan genel bir ifadedir. Bu noktada her zencinin aynı ırka ait olmadığının bilinmesi gerekir.

Irk farkı gözetmeksizin zencilerin belirli ortak özellikleri bulunur. Vücutlarındaki melanin (vücuda renk veren madde) miktarının fazla olması ve buna bağlı olarak koyu bir tene sahip olmaları bu özelliklerden biridir. Vücut renkleri sarı-kahverengi tonlarından kırmızı ve abanoz siyahına kadar farklılık gösterebilir. Koyu tene sahip olmaları, maruz kaldıkları güneş ışığının derinin alt kısımlarına geçmeden soğrulmasına ve iç dokuların korunmasına yardımcı olur. Derilerindeki kıl miktarı oldukça az olup vücutlarında çok sayıda ter bezi bulunur. Ter bezlerinin fazla olması ısının dağılmasına yardımcı olur. Fiziksel yönden incelendiğinde zenciler genellikle kıvırcık saçlıdırlar. Nadir olarak da saçları biber tanesi şeklinde örügülü yapıda görülebilir. Sağlam ağız yapıları olup dişleri kuvvetlidir. Çene kemikleri ise oldukça sağlam olup uzun ve dışarı çıkıktır. Kulak yapıları küçüktür. Dudakları sarkık ve kalındır. Burunları geniştir , bu sayede nemli ve sıcak ortamlara uyum yetenekleri oldukça gelişmiştir. Zenciler bulundukları ve adapte oldukları bölgelere göre farklılık gösterirler. Yoğun olarak Afrika, Asya ve Avustralya‘ ya yayılmışlardır.

Beyaz ırklarda olduğu gibi zencilerde de melezler görülür. Ancak diğer ırklarla kıyaslandığında zenciler en az karışan ırktır. Zencilerin anayurdu Afrika kıtasıdır. Ancak yaşanan bazı göçlerle birlikte birçok kol Güney Asya ve Avustrulya ile Büyük Okyanus adalarına dağıldı. Zencilerin dağıldıkları bölgelere göre fiziksel özelliklerinde de değişim meydana gelmiştir. Örneğin; Batı kıyılarında yaşayan zenciler koyu kahverengi ile siyah tonlarında tene sahiptir. Bunların kafa yapıları küçük ve uzun, yüzleri basık, boyları ve kolları uzun ve bacak boyları kısadır. Bu soyun örneklerine Liberya ve Nijerya'da sıkça rastlanır. Aşağı Nil bölgesinde yaşayan zenciler, Batı Afrikalı zencilere benzerler. Bir bölümü, beyaz ırktan olan hami soyuyla karışıktır. Nil çevresinde yaşayan bu zencilere Nilotik adı verilir. Kuzeydoğu Afrika'da ve özellikle Kenya'da yaşayan zenciler de Nitoliklere benzer. Nil boylarında yaşayan zenciler zamanla beyaz ırkla karışarak Mısır halkının bir bölümü olan Fellahları oluşturdular. Bu zenciler ince çizgili, ince dudaklı ve düz saçlıdırlar. Okyanusya zencileri de siyah ve beyaz ırk karışmış halde bulunurlar. Burada yaşayan zenciler, Küçük Zenci koluna bağlıdırlar. Biyolojik yapıları ufak olmasından dolayı bu ismi almışlardır. Avusturya yerlileri de yine zenci-beyaz karışımıdır.

Amerika kıtasındaki zenciler, Güney ve Kuzey Amerika'da büyük topluluklar oluşturular. Ancak bunlar anakaranın yerlileri değil , köle ticareti yoluyla götürülen zencilerdir.