Bireysel emeklilik sistemi (BES), son yıllarda neredeyse her banka ve sigorta şirketinin kapımıza kadar gelerek bizi bu sisteme dahil etmeye çalışmasıyla gündemimize girmiştir. Kısaca, bireyin kendi emekliliğini kurması olarak tanımlanabilir. Türkiye'de geçmişten bu yana devlet aracılığıyla yürütülen bir emeklilik sistemi bulunmasına rağmen, son yıllarda bireysel emeklilik sistemine geçişler de yaşanmaktadır.

BES'in bazı avantajları ve dezavantajları vardır. Bu sistemin kimler tarafından kullanılabileceği, kesintiler, vergiler, kazançlar ve diğer konular üzerinde durularak incelenebilir.

Bireysel Emeklilik Sistemine Kimler Dahil Olabilir?

Yapılan son düzenlemelerle birlikte, bireysel emeklilik sistemi isteyen tüm vatandaşların kullanabileceği bir hizmet haline gelmiştir. Önceden Bağ-Kur'lu olma zorunluluğu gibi ikilemler varken, artık her isteyen bu sistem içinde yer alabilir.

Bireysel Emeklilik Sisteminden Ayrılma Durumlarında Kesintiler

BES'in en büyük handikaplarından biri, yeterli süre dolmadan sistemden çıkmak isteyenlerin karşılaştığı kesintilerdir. Birçok vatandaş bu nedenle BES'e mesafeli durmaktadır. Örneğin, sisteme dahil olduktan 2 yıl sonra ayrılmak isteyenler, hem fon getirilerinden hem de ana paradan çeşitli kesintilerle karşılaşabilirler. Bu nedenle, sisteme girecek olanlara yeterli süreyi doldurmadan önce çıkmamaları tavsiye edilir. Kısa süre içinde sistemi terk etmek, eldeki parayı azaltabilir.

Bireysel Emeklilik Sisteminde Ne Zaman Emekli Olunur?

BES kapsamında, tam emeklilik için 10 yıl boyunca sistemde kalmak ve 56 yaşını doldurmak gerekmektedir. Sisteme 10 yıl boyunca düzenli ödeme yapan vatandaşlar, çeşitli fon getirilerinden ve devlet desteklerinden yararlanabilir. Ancak, tam emeklilik programı ve desteklerin tamamı için 56 yaşın doldurulması şarttır. Örneğin, 20 yaşında sisteme giren biri, 30 yaşına geldiğinde tüm gereksinimleri karşılamış sayılmaz. Bu nedenle, 10 yıl sonra tam avantajlardan yararlanmak isteyen bazı vatandaşlar genellikle 45-46 yaşlarında sisteme dahil olarak hem 10 yıllarını doldurmakta hem de 56 yaşına erişerek sistemden tam fayda sağlamaya çalışmaktadır.

Bireysel Emeklilik Sistemi Dünyada da Kullanılmakta mıdır?

Bazı ülkelerde emeklilik sistemi devlet eliyle yürütülmemektedir. Bu nedenle, bireysel emeklilik sistemi ilgili ülkelerde uzun yıllardır uygulanmaktadır. Ülkemizde de bu sisteme geçiş için devlet yardımları ile destek verilmektedir.

Bireysel Emeklilik Sisteminde Devlet Desteği

Son düzenlemelerle birlikte, BES'te devam eden vatandaşların birikimlerine devlet tarafından %25 oranında destek verilmektedir. Ancak bu destek, sistemde kalış süresi ile doğrudan ilgilidir. Desteğin tamamının veya bir kısmının alınması, kişinin sistemde kaç yıl kaldığı ile ilişkilidir. Bu destek, BES'in en çekici ve avantajlı yanlarından biri olarak görülmektedir.

Bireysel Emeklilik Sistemi Bir Devlet Hizmeti midir?

BES bir devlet hizmeti değildir. Ancak, devlet tarafından sıkı bir şekilde takip edilmekte ve ilgili bakanlıklar ve müsteşarlıklar tarafından denetlenmektedir.

Anlaşma Yapılmadan Önce Dikkat Edilmesi Gereken Konular

Bireysel emeklilik sistemi içinde fon yönetim giderleri ve kazanç vergisi gibi bir takım giderler bulunmaktadır. Vatandaşlar, anlaşma yaparken bu oranları iyi öğrenmelidir. Ayrıca, devlet desteğinin ne kadarının, ne kadar süreyle geçerli olduğunun öğrenilmesi de son derece önemlidir.

Vatandaşların, belirlenen zamandan önce sistemden çıkmaması gerektiği unutulmamalıdır. Fon yönetimleri düzgün takip edildiği sürece, bu sistemden kazanç sağlamak da mümkündür.