Çekiç Atma Tarihçesi

Çekiç Atma, iki elle tutulan bir çekicin, bir daire içinden fırlatılarak atıldığı alan sporunun adıdır. Yüzyıllar önce Britanya Adalarında gelişen oyunun başlangıcı, efsaneye göre M. Ö. 2000 dolayında İrlanda’da düzenlenen Tailteann Oyunları’nda Kelt kahramanı Cu Chulainn’in bir araba tekerleğini dingilinden tutup, başının çevresinde döndürerek hiç kimsenin atamayacağı kadar uzağa atmasına dayanmaktadır. Zaman içinde, tekerlek yerini tahta bir tutamaçın ucuna bağlanmış irice bir kaya parçasına bırakmıştır. Çeşitli kaynaklarda, eski Töton kabilelerinin, Tanrı Thor’un onuruna düzenlenen dinsel şölenlerde farklı çekiç atma oyunlarına yer verildiği belirtilmektedir.

Çekiç atma 1866 dan bu yana İngiltere, İrlanda ve İskoçya'da pist ve alan yarışmalarında düzenli olarak yer almıştır. Çekik atmanın Olimpiyat Oyunların da yer alması ise 20. yüzyılın başında olmuştur. 1875 de çekiç ağırlığını 7, 26 kg, uzunluğunu 106, 75 cm (sonradan en fazla 121, 3 cm) ve çekicin atıldığı dairenin çapını 2, 135 m olarak belirleyen İngilizler, böylece oyunu kesin kurallara bağladılar.

İlk çekiçler tahta tutmaçlı ve başları dövme demirden yapılırdı. Günümüzde ise, Uluslararası Amatör Atletizm Federasyonu (IAAF) tel tutamaklı küresel ağırlıkların kullanımını zorunlu kılmıştır. Top, demirden ya da en az pirinç kadar sert başka bir metalden yapılır. Ayrıca bu tür bir metalle kaplı olmak üzere içi kurşun ya da başka bir malzemeyle de doldurulabilir. Tutmaç, bir ucunda topun tutturulduğu düz ya da bilyeli bir fırdöndü, öteki ucunda ise iki elin kavrayabileceği sert bir halka bulunan çelik bir teldir. Çekicin fırlatılacağı daire, görevlilerin ve izleyicilerin güvenliği için C biçimli bir kafesle çevrilir.

Günümüzde Çekiç Atma

Çekiç atma, atletizmdeki atma branşlarından biridir. Diğer atmalı sporlar gibi amaç kurallar içinde çekiç olarak anılan malzemeyi olabildiği kadar uzağa atmaktır.  Çekiç atmada kullanılan malzeme, bir tele bağlı çelikten ufak bir toptur. Telin uzunluğu en fazla 1. 22 m'dir. Çekiç kelimesinin kullanılması eski zamanlarda gerçekten çekicin fırlatılmasından dolayıdır. Halen İskoçya'daki Highland Games gibi bazı festivallerde bu spor çekiçle yapılmaktadır.

Çekiç Atma Kuralları

Modern çekiç atma tekniğinde atıcı, çekici fırlatmadan önce vücuduyla üç tam ve seri dönüş yaparak çekicin hız kazanmasını sağlar. Bu spor için güç, denge ve çok iyi bir zamanlama gereklidir. Atlet atış yaparken, fırlatma alanını çevreleyen çembere ya da çemberin dışına basarsa, ya da çekiç, atış alanında dairenin merkezinden doğru çizilen 40 derecelik bir açı diliminin dışına düşerse atış geçersiz sayılır.

Çekiç Ağırlığı: 7, 257 kg’dır.

Başı: Demir veya pirinçten yumuşak olmayan diğer metallerden yapılır. Tam küredir ve en az çapı 102 mm, en fazla 120 mm'dir.

Teli: Başla tutma halkasını birbirine bağlar. Tel tek parça çapı 3 mm'den fazla olmayan çelikten yapılmıştır.

Tutma Halkası: Sert, eğilmez, kalınlığı 9 mm. olan metalden yapılır. Eni 11 cm, uzunluğu telin tam gerilmesinde 11, 5 cm'dir. Aletin uzunluğu 117, 5 cm'den daha az olmamalıdır.

Koruma Kafesi: Disk atma kafesiyle aynıdır.

Atma Dairesi: Gülle atma ile aynıdır.

Genel Kurallar: Gülle ve disk atma ile aynıdır.

Çekiç Atma - Olimpiyat ve Dünya Rekorları

Çekiç atma sporunun erkekler için Olimpiyat Oyunları'na girmesi 1900 yılında olmasına rağmen, bayanlar için IAAF 1995 yılında karar alana kadar resmi sporlar içinde yer almamıştır. Bayanlar çekiç atma ilk kez 2000 yılında Sydney’de düzenlenen Olimpiyatlar ‘da resmi sporlar arasına girmiştir.  Erkekler için çekiç atma Dünya Rekoru 86. 74 m derece ile, Yuriy Sedykh'e aittir. Sedykh, rekoru 1986 yılında Almanya'nın Stuttgart kentinde düzenlenen Avrupa Atletizm Şampiyonası'nda kırmıştır. Bayanlar için Dünya Rekoru ise, 22 Ağustos 2009 günü Anita Wlodarczyk tarafından 77. 96 m' lik derece ile Almanya'nın Berlin şehrinde kırılmıştır.

Türkiye’ye 1950 lerin başında giren çekiç atma sporunda ancak 1970 lerde başarılı atletler çıkmaya başladı. Bununla birlikte ulaşılan düzey henüz dünya standartlarının oldukça gerisindedir. Ülkemizde ise bu sporun en büyük varisi Eşref Apak'tır. Türkiye rekoru 81. 45 m ile Eşref Apak'a aittir.