Klor ile hidrojenin birleşmesiyle oluşan aside hidroklorik asit denilir. Genel formülü HCI, molekül ağırlığı 36, 4’dür. Hidroklorik asit çok keskin kokulu, çok kuvvetli ve renksiz bir sıvıdır.

Kokusu genelde insanların nefes almasını güçleştirecek seviyede etkilidir. Hidroklorik asidin kokusu, bu kokuya maruz kalan kişilerin yoğun bir öksürük nöbeti geçirmelerine sebep olur. Bundan dolayı bu asidin kokusunu solumak zorunda kalan kişinin en kısa zamanda açık havaya çıkarak bol miktarda oksijeni ciğerlerine doldurması gerekmektedir. Astım hasları bu asidin kokusuna çok duyarlıdırlar ve bu asidin kokusunu içlerine çekmeleri astım krizi geçirmelerine neden olmaktadır.

Hidroklorik asit, tarihte yeni kolaylıkların keşfedilmesinde ön ayak olmuştur. Günümüzde PVC’den demir-çeliğe, organik madde üretiminden gıda sektörüne kadar hemen hemen tüm alanlarda hidroklorik asit kullanılmaktadır. Ticarette kullanılan derişik hidroklorik asitte %37 hidrojen klorür mevcuttur. Hidrojen klorür basınç altına girerse çok kolay sıvılaşabilmektedir. Hidrojen klorür saf olduğu zaman renksiz ve berrak bir sıvı görüntüsüne sahiptir. Ancak içine kirlilik karışırsa bu renksiz olan kimyasal madde sarı renge döner.

Hidroklorik asidi elde edebilmek için öncelikle hidrojen klorür gazının elde edilmesi gerekir. Hidroklorik asit sanayide, tuz üzerine dökülen ısıtılmış sülfürik asidin etkisiyle ortaya çıkan hidrojen klorür gazının suya gönderilmesiyle elde edilmektedir. Buna Leblanc yöntemi denir. Sodyum sülfat da Lebranc yöntemiyle elde edilmektedir. Tepkime, döner tabanlı mekanik fırınlarda yapılmaktadır. Bu şekilde hazırlanan asit halk arasında tuzruhu olarak tanınır. Bu asidin sarı renkte olma sebebi ise içindeki demir-III- klorürüdür. Tuzruhu hem çok keskin kokulu hem de yakıcı bir kimyasaldır. Mermerin bile yüzeyini eritebilecek derece kuvvetli bir asitti. Bu asidin vücuda teması derinin üçüncü dereceden tahriş olmasına çok temas etmesi halinde derinin yanmasına ve kalıcı yara izlerinin oluşmasına neden olmaktadır. Tuzruhunun kokusu insanın nefes almasını zorlaştırmakta kişinin öksürmesine, eğer maruz kalan kişi astım ise astım nöbeti geçirmesine sebebiyet vermektedir. Bu asidi saatlerce solumak zorunda kalanlarda ise asit zehirlenmesi görülebilmektedir.

Tuz ruhu kokusunu hamile bayanların asla solumaması gerekmektedir. Bütün bu zararlı etkilerine rağmen çoğu hanım tuvalet temizliğinde kullanılabilmektedir. Tuz ruhu kullanımına çok dikkat edilmeli, ağız ve burun bir maske ile kapatılarak bu kokunun ciğerlere girmesi önlenilmeli, asla deriye ve gözlere temas ettirilmemelidir.

Elektrolizle elde edilen klor gazının hidrojen atmosferinde yakılmasıyla oluşan hidro klorürün sudan geçirilmesiyle de hidroklorik asit elde edilir. Bu yönteme Solvay yöntemi denilir. Bu işlem için ergitilmiş silisten yapılmış kaplar kullanılır. Bu yöntemle elde edilen asit çok saf bir asittir. Ayrıca sanayide, organik moleküllerin klorlanması işleminde bol miktarda hidrojen klorür açığa çıkar. Bu yan tepkime gazlarından hidroklorik asidin elde edilmesinde yararlanılmaktadır.

Hidroklorik asit, aktif metallerle kolaylıkla tepkimeye girerek, bunların klorür tuzlarını yapar ve hidrojen açığa çıkarır. Çinkonun hidroklorik asitle tepkimeye girmesi, hidrojenin laboratuarda klasik elde ediliş yöntemidir. Mangan dioksit, permanganat gibi yükseltgen maddeler klorun hidroklorik asitten ayrışmasını sağlar. Bakır, cıva, gümüş, altın gibi kimi metaller hidroklorik asitten etkilenmezler. Ametaller ise bu asitle tepkimeye girmezler. Metal oksit ve hidroklorik asitle ise, hidroklorik asitle klorür tuzu durumuna geçerler. Hidroklorik asit türlü metal tuzlarını bozar. Bu asidin nitrik asitle karışımı halk arasında altın suyu olarak bilinir ve altın, platin gibi maddeleri çözündürür. Altın suyu bazı metallerden yapılmış takı aksesuarlarının altın görünümünü almasında ve kararmalarını önleme amacıyla kullanılmaktadır. Eski parlaklığını kaybetmiş altınlarda altın suyundan geçirilerek tekrar parlatılabilmektedir.

Hidroklorik asit çok kuvvetli bir asittir, çözelti durumunda tamamen iyonlaşır. Gümüş nitrat çözeltisiyle verdiği beyaz renkli çözeltiden ve oksidanlarla tepkimesi sonucunda ortaya çıkan klor kokusundan tanınabilir. Hidroklorik asit klorürlerin elde edilmesinde, bazik sistemlerin nötralizasyonunda(yansızlaştırma, etkisizleştirme, tarafsızlaştırma) ve metal ürünlerinin temizlenmesinde kullanılmaktadır.