Jest ve mimiği de kapsayan iletişim yolları için dil sözcüğü kullanılır. Konuşma ise anlatım yoludur. Genelde çocuklarda görülür. Çocuklarda konuşma bozuklukları ses ve telaffuz kusurlarıyla merkezi dil bozuklukları olarak ikiye ayrılır.

Merkezi Dil Bozukluğu: Beyindeki yıkımlar, akıl geriliği, avtizm gibi nedenlerlerden ortaya çıkabilir. Kendi içinde duygusal afazi ve devrimsel afazi olarak ikiye ayrılmaktadır. Duygusal afazi; sözcük körlüğüdür. Devimsel afazi ise; sözcükleri söyleyememe söz konusudur.

Ses ve Telaffuz Bozukluğu: Bu bozuklukta kendi içinde ikiye ayrılmaktadır. Konuşma yanlışlıkları ve konuşma bozuklukları.

Konuşma Yanlışlıkları: Çocuksu konuşmanın doğurduğu yanlış söyleyişlerdir. Çocuk yanlış duyduğu için yanlış söyleyebilir ya da doğru duyduğu halde bazı sesleri çıkarmak çocuğa zor geldiği için yanlış söyleyebilir. Sözcüğün uzun olması ve çocuğun sözcüğü anımsayamaması bazı değişiklikler yaparak yanlış söylemesine neden olabilir. Çocuklar sözcükleri eksik ya da yerlerini değiştirebilir. Örneğin: Kırmızı yerine kımızı, kamyon yerine kamyon, zor gelen sesleri de başka harflerle dile getirebilir. Git yerine dit, akşam yerine aştam demek gibi.

Konuşma Bozukluğu: Diş, dudak, çene, damak gibi organları yapı bakımından bozuk olması ve psikolojik bozukluklardan dolayı ortaya çıkar. Bununda çeşitli biçimlerden ortaya çıkması peltekliktir. En sık rastlanan biçimi r sesinin yerine ğ ya da y harfinin, s harfinin yerine th biçimimde çıkarılması söz konusu olmaktadır. Konuşmanın seçik olmaması, dil, dudak ve çenenin yeterince hareket edememesinden kaynaklanır. Psikolojik nedenliyse düzeltilebilinir. Tutukluk psikolojik bir nedenden kaynaklanır. Nedeni ses çıkartırken kullanılan kasların, heyecan ve gerginlikte kasılmamsıdır. Genellikle kekemelikte birlikte görülür. Kekemelik en önemlisi ve düzeltilmesi en zor olan bir konuşma bozukluğudur. İlk seslerin sürekli tekrarlanması durumu yaşatır. Bunun yanı sıra gözleri kırpmak, kızarmak, nefes almakta zorlukta görülür.

Konuşma yanlışlıkların da anne ve babanın çocuklara sözcükleri değiştirmeden yanlış bir biçimde söylememelidir. Konuşma bozukluğunda ise psikolojik tedavilerde önlenebilmekte. O yüzden psikolojik yardımla bu sorunun üstesinden gelinmelidir.