Hayata Son Tutunuş "Lazarus Refleksi"

Bu makalemizle, 250. 000 bin Türk Lirası değerinde bir konuyu açıklamaya çalışacağız. Bu konunun niçin 250. 000 bin Türk Lirası değerinde olduğunu ve bu parayı kazandırıp kazandırmadığını makalenin sonunda bulacaksınız.

Bir trafik kazasında veya silahlı kavgada ölen yakınınızı öldü diye morga kaldırdılar ve siz de görevlilere eşlik ediyorsunuz. Malum olduğu üzere sevdiklerinizden birinin ölümü siz de ilk olarak onun ölümüne inanmama şeklinde yasın ilk aşaması olan inkarla karşılanacaktır. Bütün bu tarifsiz hüzün ve her şeye rağmen inanmama duygularının etkisiyle, sevdiğiniz insanı tam sedyeye kattıklarında birine sarılır gibi kollarını kavuşturduğunu fark ettiniz. Tıpkı sizden ayrılmak istemeyen ve yardım dileyen bir çocuk edasıyla. İşte artık sevdiğinizin öldüğüne ikna edilmeniz için mantıklı açıklamalardan çok daha fazlası gerekecektir.

Tıbbi literatürde ‘’Lazarus Refleksi’’ olarak adlandırılan bu durum İncil’deki bir anekdottan adını almaktadır. Rivayete göre Hz. İsa, etrafında bulunan ve kendisine inanmakta şüphe duyan kalabalığa peygamberliğini ispatlamak için onları dört gün önce ölmüş Lazarus adlı bir gencin mezarına götürür ve burada mezara seslenerek Allah’ın adıyla ölüye dirilmesini emreder. Aniden kalablığın hayretten fal taşı gibi açılmış gözlerinin önünde mezar toprağı açılıp Lazarus adlı genç tüm canlılığıyla sapasağlam karşılarına dikilir. Tıpkı anlatılan anekdotta olduğu gibi beyin ölümü henüz gerçekleşmiş kişilerde kolların bir şeye sarılır gibi kavuşturulduğu bu tepkiye ‘’Lazarus Tepkisi’’ adı verilmiştir

Gerek basınımızda gerekse de dünya medyasında yıllardır haberleri sıklıkla işgal eden çoğu zaman durumdan haberdar olmayan doktor ve hemşireleri de hayretler içinde bırakan bu olaylar duruma vakıf olmayan insanlara zor ve şok edici anlar yaşatmaktadır.

Yakın zamanda bu ve benzeri olayların medyanın etkisi ve teknolojinin gelişmesiyle kapsamlı incelemeler konu olmuştur. Son olarak Buenos Aires (Arjantin) J. M. Ramos Mejia Hastanesi'nden Dr. Jose Bueri bu konuda 18 aylık bir araştırma yürüttü. Beyin ölümü kararı verilen 38 hastadan 15'inin ölümün üzerinden geçen 24 saat içinde hareket ettiği görüldü. 72 saatten sonra artık hiçbir hareket gözlenmiyordu. Vücut hareket ederken elektroansefalogram beyinde herhangi bir elektrik akımı tespit etmemişti. Doktorlar bu hareketlerin komutunun beyinden değil omurilikten geldiğini belirlediler.

Dr. Marti-Fabregas bu ölüm-sonrası hareketlerin omurilikten kaynaklandığını, beyinle veya beyincikle bir ilgisi olmadığını söylüyor. Doktorlar, hastane personeline ve özellikle de hasta yakınlarına bu fizik olayın iyi anlatılması gerektiğini, beyin ölümünden sonra böyle hareketlerin görüldüğünü ama bunun hastanın hayata dönme umudunun olduğu anlamına gelmediğini söylüyorlar; bu konuda yanlış bilgilenmenin, organ bağışı konusunda da tereddüt doğurduğunu bildiriyorlar.

Medikal olarak yapılan araştırmalarda bu refleksin omuriliğin ölümden sonra tıpkı beyin gibi sinirsel faaliyetleri kontrol etme yetisinin bir sonucu olduğu ortaya çıkmıştır. Yine çeşitli araştırma verilerden anlaşıldığı kadarıyla ‘omurilik’ vücudun en önemli kısımlarından biri olarak kritik hayati işlemleri sürdürmesi nedeniyle aktivitesini ölümden sonra da uzun bir süre korumaktadır.  Bütün bu verilere rağmen Lazarus Refleksi bugün tam olarak çözülebilmiş değildir.

Evrimsel açıdan bakıldığında bu refleksin diğer reflekslerimiz gibi bizi acımasız doğanın vahşi şartlarından korumaya yönelik olduğu savunulabilir. Bir bütün olarak bu refleks göğsümüzü korumayı, yaşadığımız yüksek ağaçlardan düştüğümüzde istemsizce de olsa dallara ya da yakınımızdakilere tutunmamızı sağlayarak bizi hayata bağladığını düşünmek mantıklı gelmektedir. ATV'’nin sevilen ve ilgiyle izlenen yarışma programı Kim Milyoner Olmak İster? Usta isim Kenan Işık’ın sunumuyla 11 Aralık 2013 çarşamba gecesi yeni bölümüyle ekranlara geldi. Yarışmanın yeni bölümünde, 15. 000 TL’lik baraj sorusunu geçen yarışmacıya sorulan 250. 000 TL’lik soru şu şekildeydi;

Soru: Beyin ölümü gerçekleşen insanlarda vücudun belli bir noktasına dokununca kolların göğüste çapraz kapanmasını tetikleyen refleksin adı nedir?

A) Schaeffer Refleksi

B) Gordon Refleksi

C) Lazarus Refleksi

D) Cornell Refleksi

Maalesef yarışmacı, insanımıza has riskten kaçınan davranışıyla herhangi bir şıkkı seçmektense, o ana kadar ki elde ettiği parayla yetinerek yarışmadan çekilmiştir.