Son günlerde sıklıkla metabolizmanın hızlı veya yavaş çalışması ile ilgili şeyler duyuyoruz. Bu durum özellikle de kilolu insanları ilgilendirmekte. Çünkü hızlı metabolizma demek daha sağlıklı ve yağsız vücut demek, dolayısıyla zayıf olmak demektir. Şimdi metabolizmayı ve hızını ele alıp nasıl sağlıklı bireyler olabileceğimize bir bakalım.

Metabolizma için genel bir tanım yapmak gerekirse insan vücudunda temel ihtiyaçların karşılanabilmesi için yaktığı enerji miktarıdır diyebiliriz. Metabolizma, gün içerisinde tükettiğimiz gıdaların ve yapmış olduğumuz hareketlerin etkisiyle hızlı veya yavaş çalışmaktadır.

Bazal Metabolizma: Bazal metabolizma vücudun istirahat halinde iken ne kadar enerji yaktığıdır. Bu total, vücudun yaklaşık olarak metabolizma hızının %60'ına denk gelmektedir. Yani bu demektir ki normal şartlarda vücudumuz günlük ihtiyaçlarımızı karşılayabilmektedir.

Metabolizma hızı çocuklarda, çalışanlarda, erkeklerde, soğukta ve protein ağırlıklı beslenenlerde daha yüksektir.

Metabolizma Hızını Etkileyen Faktörler

Yaş: Her yaşın ayrı bir metabolizma hızı vardır. Metabolizmanın en hızlı çalıştığı dönem 15-30 yaş aralığıdır. 30 yaşından sonra düşmeye başlayan metabolizma hızı bayanlarda menopoz dönemine girildiğinde tekrar hızlı çalışmaya başlamaktadır. Ergenlik döneminde ve bayanların hamilelik döneminde metabolizma hızı artmaya başlar.

Cinsiyet: Kadınlardaki kas sayısı erkeklere oranlara hem az hem de zayıftır. Bu da kadınların daha az enerji harcaması demektir. Kısacası kadınların metabolizması erkeklerin metabolizmasına göre daha yavaş çalışmaktadır.

Genetik: Bir diğer etmende genetiksel yapıdır. Ailesinde metabolizma sorunu olan kişilerde metabolizma doğuştan yavaş çalışabilmektedir.

Diyet: Özellikle kilolu insanların kilo vermek için yapmış oldukları diyetle sürekli kilo alıp vermeleri de metabolizma hızını etkileyen bir diğer etmendir.

Hastalıklar: İnsan vücudundaki troit bezlerinin hızlı çalışması metabolizmayı hızlandırırken, yavaş çalışması da yavaşlatmaktadır. Vücudun kortizon veya insülin salgılaması da metabolizma hızını yavaşlatabilmektedir.

Karbonhidrat: Gün içerisinde makarna, şeker, tatlı ve hamurlu gıdaların tüketimi de metabolizma hızını etkileyebilmektedir.

Sıcaklık: Hava sıcaklığının yüksek olduğu günlerde metabolizma daha hızlı çalışırken, kış mevsiminde daha yavaş çalışmaktadır.

Metabolizmayı Hızlandırmak İçin Yapılması Gerekenler

- Gün içerisinde 2, 5-3 lt su tüketin. Çünkü su kaybı metabolizmanızı yavaşlatmaktadır.

- Öğün atlamayın. Gün içinde az ve sık sık yemeye dikkat edin ve günün en önemli öğünü olan kahvaltıyı atlamayın.

- Özellikle karabiber ve pul biber gibi baharatlı yiyecekler tüketin. Böylece metabolizmanızı yaklaşık %20 oranında hızlandırabilirsiniz.

- Mutlaka egzersiz yapın. Egzersiz yapmak için vakit bulamıyorsanız gideceğiniz yere yürüyerek gitmek, asansör yerine merdiven kullanmak gibi fiziksel aktivitelerde metabolizma hızına yardımcı olacaktır.

- Dengeli beslenin. Vücudunuzu dengede tutarakta metabolizmayı hızlandırabilirsiniz.

- Yemek sonrasında yapılan küçük yürüyüşler de metabolizmanın hızlı çalışmasını sağlamaktadır.

- Kış mevsiminde daha yavaş çalışan metabolizmayı hızlandırmak için daha hareketli olunmalıdır.

- Günde 3 fincan Türk kahvesi veya şekersiz kahve için. Yeşil çay tüketimi de metabolizmayı hızlandırmaktadır.

- Akupunktur tedavisi de metabolizmayı hızlandırmaktadır.