Vatanı Anadolu olan bu bitki, yurt dışına gitmiş ve isim değiştirmiştir. Asıl adı "karayemiş" (taflan ) olan bitki 1546 yılında bir Fransız tarafından Trabzon’dan toplanmış ve Trabzon Kirazı (Cerasus trapezuntuna) olarak adlandırılmıştır. Bitki yine 1546 yılında İstanbul üzerinden İtalya’ya gönderilmiş. 1574'’de ise başka bir yabancı tarafından Viyana’ya oradan da Fransa ve İngiltere’ye gönderilmiştir. 1600 yılından itibaren taflan, tüm Avrupa'da park ve bahçelerde süs bitkisi olarak yetiştirilmeye başlanmıştır. Karayemiş'in ( taflan ) Latince adı "Prunus laurocerasus’" tur.
Taflan bitkisi, görsel olarak tamamen kirazı andırmaktadır. Göze de hitap ettiği için işyerlerinde yâda evlerde süs olarak da kullanılır. Sarayemiş olarak da anılan bu bitki, birçok isme bürünmüştür. Halk dilinde yöresel olarak baktığımızda, Laz kirazı, Gürcü kirazı gibi isimleri vardır. Taflan bitkisinin sağlık açısından birçok faydalı özelliği bulunmaktadır. Örnek verecek olursak; bronşit, öksürük ve grip gibi hastalıklara karşı koruyucudur. Sinir sisteminde rahatlama sağlar. Taflan diğer adı ile karayemiş özellikle kadınların düzensiz adetlerine kesin bir çözüm sağlamakla beraber. Adet sırasında görülen ağrıları dindirmeye de yarar. Taflan bitkisinin taze meyvesi idrardaki taşların düşmesine, kuru meyvesi ise şeker hastalarına karşı kullanılmaktadır.
Taflan bitkisi, antioksidan özelliği bulunan bir bitkidir. Aynı zamanda yaşın ilerlemesiyle vücutta meydana gelen oksidaf zararı azaltan bu bitki, yaşlanmayı da geciktiriyor. Taflan iyi bir mineral kaynağıdır. Bu meyvelerin yenmesi sigaraya karşı isteksizlik doğurur. Taze taflan yapraklarından hazırlanan taflan suyu, spazm çözücü, bulantı kesici olarak kullanılabilir. Taflan meyveleri üzerinde yapılan çalışmalarda mineral maddelerin ve antioksidan maddelerin bol miktarda, buna karşın bakır ve çinko gibi ağır ve zararlı metallerin ise çok düşük miktarlarda bulunduğu tespit edilmiştir. Taflanın kuru yaprakları kaynatılarak, demlenmesi öksürük şikâyetlerine çözüm sağlar. Ancak yapraklarının kesinlikle kuru olduğundan emin olunmalıdır. Zira taze yapraklar zehirlidir. Eğer ki taze yaprağı kaynatılıp, içilirse zehirlenmeye yol açabilir.
Bunların dışında taflan bitkisinin diğer kullanım alanları;
- Bazı ilaçlara tat ve koku (kremlerde) verici olarak kullanılır.
- Hayvanlara taze olarak yedirilir.
- Pasta, kek ve özellikle hoşaf ve kompostolara koku ve tat kazandırmak için ilave edilir,
- Pekmez, reçel ve tuzlaması yapılır,
- Sindirimi kolay olup meyveleri yenir.
- Tokluk hissi verdiğinden diyet olarak kullanılır,
- Yapraklar; çelenk yapımında, balık tablalarının süslenmesinde, hamsi buğulamasında koku vermek ve iştah açmak için (1-2 adet halinde) kullanılır,
- Yaprakları çiçek açma döneminde zehirlidir. Gelişmesini tamamlayan taze yaprakları elle toplanır. Destile edilerek eczacılıkta kullanılan Laura Cerasin maddesi elde edilir.
Peki. . Taflan bitkisi nasıl kullanılmalıdır? Kullanırken nelere dikkat edilmelidir?
Taflan bitkisi diğer adı ile karayemiş meyveleri taze olarak, meyve tohumları kurutulup toz haline getirildikten sonra, taze yaprakları ise suyu sıkılarak kullanılır. Taze yapraklarından taflan suyu hazırlanır. Yaprakları ezilerek su ile kaynatıp günde bir iki bardak içilir. Meyve tohumları kandaki şeker oranını düşürücü etkisi ile şeker hastaları için faydalıdır. Meyveleri idrar söktürücü ve taş düşürücü olarak kullanılır. Taze taflan yapraklarından elde edilen taflan suyu göğsü yumuşatır ve öksürüğü keser. Bunun yanında taze yaprakları zehirlidir. Bu nedenle, yaprakların yenmesi zehirlenmelere neden olabilir. Yalnızca su buharı ile yaprakların suyu çıkarılarak bu su kullanılır. Yada yaprakları kurutulup dövülerek bala karıştırılarak yenir.
Bu sayfada yer alan bilgilerle ilgili sorularınızı sorabilir, eleştiri ve önerilerde bulunabilirsiniz. Yeni bilgiler ekleyerek sayfanın gelişmesine katkıda bulunabilirsiniz.