Öncül yapısını Beta Karoten maddesinin oluşturduğu A vitamini, sağlıkta önleyici bir madde olarak oldukça önemli bir konumdadır. A vitamini, doğada iki farklı şekilde bulunmaktadır ve türü ne olursa olsun bu vitamin türü yağda erime özelliğine sahiptir. Vitaminin türlerinden birisi, sadece hayvansal gıdaların kaynaklarında bulunan ve retinol adı verilen hazır besin maddesidir.
Doğada iki türde bulunan A vitaminin bir çeşidi hayvansal gıda kaynaklarında bulunurken, bu vitamin bitkilerde bulunmamaktadır. Fakat bazı bitkiler dolaylı yoldan A vitamini içermektedir. Bu da sadece, pigmentlere sahip bazı bitkilerde gerçekleşir. Bu bitkiler, bedenimizde A vitaminine dönüştürülme özelliğine sahiptir. Bu tür bitkilere örnek verilecek olunursa, en iyi örnek havuç olarak verilebilir. Havuca rengini veren pigment, bir A vitamini kaynağıdır. Sağlık açısından oldukça değerli olan bu vitaminler, açık havalarda, sıcak ve ışıklı ortamlarda çok çabuk bozulan bir yapıdadır.
A Vitamininin Faydaları
Bu vitamin türünün, sağlık açısından oldukça değerli faydaları bulunmaktadır. A vitamini, gözler için çok önemlidir. Bu vitamin, oluşabilecek göz problemlerini ve körlüğü önlemede çok etkili bir besindir. Bağışıklık sistemi de, bu vitamini seven bir yapıdadır. Bu vitamin bağışıklık sistemini güçlendirmede önemlidir. Cilt sorunları da, bu vitaminin etki alanına girmektedir. Bağışıklık sistemine iyi gelen A vitamini, bir diğer sistem olan sindirim sisteminde de oldukça önemli roller oynamaktadır. Vitamin, sindirim sisteminde meydana gelen ülserleri tedavi etme konusunda uzmandır. Aynı zamanda soğuk algınlığı tehlikesine karşı ve böbrek, mesane, mukus zarı ve akciğerlerde oluşan enfeksiyonlara karşı vücudu korur.
A vitaminini diğer farklı vitamin türlerinden ayıran en önemli nokta ise, bu vitamin türünün suda değil yağda çözünme özelliğidir. Bu vitamin, sadece yağda çözünebilmektedir. Vücuda gereğinden fazla alınan A vitamini, dışarı atılmak yerine karaciğerde depo edilir. Fakat bu depolama işleminin sınırı aşıldığında, zehirlenme meydana gelir. Alım durdurulduğunda ise, durum düzelmeye başlar. Bu nedenle A vitaminin alınması çok dengeli olmalıdır. Kısacası, fazlası vücut için zarar teşkil etmektedir.
Sağlık açısından birçok önemli faydası bulunan A vitamini, dokuların bakımı ve oranımı işleminde, hücrelerin yenilenmesi, dişlerin ve kemiklerin oluşumunda da önemli roller oynamaktadır. A vitamini hastalıklara karşı korunma özelliği gösteren antioksidan özelliği de göstermektedir. Böylece vücut hücrelerini hastalık ve kanser tehlikesine karşı korumaktadır. Aynı zamanda bu vitamin, yaşlanma sürecinin yavaşlatılması için de kullanılmaktadır. A vitaminin vücut açısından faydaları bunlarla sınırlı değildir. Vücut için çok önemli bir madde olan proteinler, A vitamini olmadan kullanılmamaktadır.
Bulunduğu besinler itibariyle eksikliği çok fazla görülmeyen A vitamini, eksikliğinde ise ciddi sorunlara yol açabilmektedir. Akne, deri pullanması, büyüme eksikliği ve görmeyle ilgili sorunlar yaşanabilmektedir. Eksikliğinde sorunlar bunlarla da bitmemektedir. Yine A vitamini eksikliğinde vücut enfeksiyonlara açık kapı bırakmaktadır. Hastalanma işlemi daha kolay olur.
Hayvansal gıda kaynaklarında bulunan retinol, A vitamininin besin olarak alınmış haline denmektedir. Vücut için hayati önem farz eden A vitamini en çok süt, yumurta, karaciğer ve böbrek gibi hayvansal gıdalarda bulunmaktadır. Bunun yanında buğday, havuç, mantar ve baklagil türleri de, bünyesinde A vitaminini zengin olarak içeren besinlerdir.
A vitamini, en temel olarak göz sağlığının korunmasında temel bir gereksinimdir. Bu vitamin türü gece körlüğü ve diğer birçok göz sorunun önlenmesinde ve tedavisinde çok gerekli bir maddedir. Bu vitaminin faydaları arasında bulunan, vücudu enfeksiyonlara karşı koruma yeteneği, bu vitamine enfeksiyona karşı vitamin denmesine yol açmıştır. Çünkü, sayılan bütün faydalarının yanında bu vitamin hastalık savaşçıları olarak bilinen akyuvar ve antikor üretimini de artırma özelliğine sahiptir.
A Vitamini Bulunduran Besinler
Balık yağı, yumurta, süt, brokoli, havuç, biber ve kabak, karaciğer, kuzu ciğeri, kırmızı et, balık, tereyağı, süt yağı, peynir, yoğurt, portakal, elma, karpuz, kavun, şeftali, üzüm ve erik gibi hayvansal gıda, sebze ve meyve türünde A vitamini bulunmaktadır.
Bu vitamin türünün hem fazlalığı, hem de eksikliği vücut için zararlı yapıdadır. Fazlası karaciğerde depo edilir ve ihtiyaç anında kullanılır. Fakat fazla depolama eklem ağrıları, baş dönmesi, baş ağrısı, kusma, bulantı, saç dökülmesi ve riskli doğum gibi sorunlara yol açabilir. Eksikliğinde ise göz altı lekeleri ve enfeksiyon riskinin artması baş gösterir. Bu nedenler A vitamini yeterli dozda alınmalıdır.
Bu sayfada yer alan bilgilerle ilgili sorularınızı sorabilir, eleştiri ve önerilerde bulunabilirsiniz. Yeni bilgiler ekleyerek sayfanın gelişmesine katkıda bulunabilirsiniz.