Çölyak, gluten proteinine bağlı vücudun geliştirdiği tepkiden dolayı oluşan ciddi bir rahatsızlıktır. Hastalığın ortaya çıkma nedeni, ince bağırsağın yüzeyinde oluşan değişikliktir. Sağlıklı bir insanda ince bağırsağın yapısı, havlu kumaşı yüzeyi gibi pütürlüdür. Çölyak hastalarında bu yüzey tamamen düzleştiği için, ince bağırsak emilimini yapamaz ve hastalık meydana gelir.

Belirtiler ve Teşhis

Çölyak hastalığının bir çok belirtisi olmasına rağmen teşhisi oldukça zordur. Bütün belirtiler olsa bile bir kişinin çölyak hastası olduğuna karar verilmesi için, ince bağırsaktan parça alınıp incelenmesi ve kan değerlerine bakılması gerekir. Hastalığın en önemli belirtileri arasında, kolların güçsüzleşmesi ile ellerde ve kollarda titreme, ciltte solma, dışkıda parlak ve yağlı görünüm, kusma, iştahsızlık ve vücudun şişmesi sayılabilir.

Tedavi

Çölyak hastalığının ne yazık ki kesin bir tedavi yöntemi bulunmamaktadır. Çölyak hastaları ömürlerinin sonuna kadar gluten proteininden uzak durmalıdırlar. Doktorların verdiği diyeti bir kere bile bozmak, ciddi sonuçlara neden olabilmektedir.

Yenilmesi Gereken Besinler

Çölyak hastalığı, çok fazla bilinmeyen bir rahatsızlıktır. Dünyada her 100 kişiden birinde görünme olasılığı olan bu hastalığı taşıyan kişiler özellikle glutensiz besinler bulamamaktan şikayetçi olmaktadırlar. Gluten proteini, ekmek, un, poğaça, simit, böreklerde bulunmasının yanı sıra hazır gofret, çikolata, kek gibi yiyeceklerde de yan madde olarak kullanılmaktadır. Bu bakımdan düşünüldüğünde çölyak, kişinin yaşam kalitesini oldukça etkileyen bir hastalıktır. Çölyak hastalarının yememeleri gerekenlerin yanında, yemesi gerekenler de çok önemli yere sahiptir. Örneğin, bu hastalığı taşıyan kişiler ekmek ve benzeri yiyecekleri tüketemedikleri için, gerekli B vitaminini tam olarak sağlayamamaktadırlar. Bu eksik kalan vitamini sağlamakta kestane çok önemli yer tutmaktadır. Çölyak hastalarının mutlaka yemesi gereken, bağırsakların gücünü arttıran yiyecekler de bulunmaktadır. Bunlar; kuru üzüm, ceviz, fındık ve kuru incirdir. Bunların dışında çölyak teşhisi konulan kişiler, mısır, patates, pirinç ve bu besinlerin unlarından yapılan yiyecekleri, balık, yağsız beyaz et, taze meyve sebze, süt, yumurta, şeker ve bal da yiyebilmektedir.

Çölyak ile mücadele için ülkemizde ve de dünyada bir çok çalışma yapılıp dernekler kurulmuştur. Her yıl 9 Mayıs, çölyakla mücadele günü olarak kutlanmaktadır. İnternet ortamındaki bir çok çölyakla mücadele sitesinde glutensiz yiyeceklerin satışı da yapılmaktadır