Balıkesir'in ilçesi olan Ayvalık, ilin Ege Denizi'ne bakan sahil bölgesinde bulunmaktadır. İlçenin kuzeyinde Gömeç, güneyinde Altınova, doğu bölümünde Bergama, batısında ise Ege Denizi konumlanmıştır. Ayvalık'ın en belirgin özelliği, coğrafi konum itibariyle Ege Bölgesi'nde yer almasına rağmen, yönetimsel ve idari açıdan Marmara Bölgesi'ne bağlı olmasıdır.

Yaz aylarında ilçenin nüfusu, yerli ve yabancı turistlerin bölgeye akın etmesiyle birlikte büyük artış göstermektedir. Kış mevsiminde ise nüfusta ciddi bir azalma gözlemlenmektedir. Türkiye'deki belli başlı turizm merkezleri göz önüne alındığında, Ayvalık hem coğrafi hem de tarihsel açıdan önemli bir tatil yöresidir. İlçenin kuruluş tarihi ile ilgili kesin bir bilgi olmasa da, bölgede yer alan bazı yerleşim alanlarının antik çağlardaki uygarlıklara kucak açtığı bilinmektedir. Modern Ayvalık'ın kuruluşunun ise yaklaşık 600 yıl öncesine dayandığı tahmin edilmektedir. Bu yönüyle Ayvalık, tarihi iliklerinize kadar hissedebileceğiniz manevi değerlere sahip olmasının yanında, misafirlerine muazzam bir görsel şölende sunmaktadır.

Ayvalık'ta bulunan camiler görülmeye değerdir ki "Saatli Cami" bunların en önemlilerinden biridir. Birçok eski medeniyete ev sahipliği yapan ilçede, günümüze kadar korunarak gelmiş kiliseler de boy göstermektedir. Ancak belki de yörenin en çok dikkat çeken özelliği, her bir noktasından misafirlerine bakan tarihi Rum evleridir.

Uzun bir süre Rumlara ev sahipliği yapan ilçede halen çok sayıda Rum vatandaşı yaşamaktadır. Genelde bitişik nizamda inşa edilmiş olan yığma taş evlerin çoğunluğu ahşap giriş kapılıdır. Söz konusu evler, dar ve engebeli Ayvalık sokaklarına öyle bir sıcaklık katar ki, sanki tüm sokaklar "sizindir".  Ayvalık, özellikle apart ve butik tarzındaki şirin otelleri ve de zengin Ege mutfağını güzel bir şekilde temsil eden sayısız restoranı ile tanınmaktadır. Dünya çapında üne sahip olan Ayvalık tostu, kalamar dolması ve deniz börülcesi mutlaka tadılması gereken lezzetlerdendir.

Ayvalık'la özdeşleşmiş olan Cunda Adası ya da diğer adıyla Alibey Adası; bölgede bulunan yel değirmenleri ve "Taş Kahvesi" ile oldukça önemli bir turizm beldesidir.

İlçeye bağlı 20'den fazla ada mevcut olmakla birlikte, Cunda Adası yerleşime açık olan tek ada olarak varlığını sürdürmektedir. 10 kilometreyi geçen uzunluğu ile Sarımsaklı plajı ve tüm Ayvalık'a tepeden bakan yüksek kayalıklarda konumlandırılmış "Şeytan Sofrası" mutlaka görülmesi gereken doğal güzelliklerdir.