İlaçların çoğunun farmakolojik tedavi edici etkilerinin yanında, yan etkileri de vardır. İlaçlar yaygın olarak deride döküntü yaparlar.

İlaç döküntüsü sıklığı hastanede yatan hastaların %2-8' inde, ayaktan tedavi gören hastaların %1' inden fazlasında görülür. İlaçlar tüm sistemleri etkileyen bulgular verebilir. Tüm ilaçlar deride döküntüye neden olabilir. Öldürücü olabilirler. Ölümcül reaksiyon sıklığı %0. 1-0. 3'dür. Ölümle sonuçlanan reaksiyonların sıklığı ise %0. 009'dur.

Mortalite bazı reaksiyonlarda sıktır:

*DRESS sendromu(%10)

*TEN sendromu(%25-50)

*Anaflaksi(%10)

Kadınlarda, yaşlılarda, lupus, sjögren ve AIDS hastalarında, viral enfeksiyon geçirenlerde ve çoklu ilaç kullananlarda risk çok daha fazladır.

Sık döküntü yapan ilaçlar ise:

*Penisilinler

*Sülfanomidler

*NSAİ

*Antihipertansifler

*Antikonvülzanlar gibi çok geniş bir hasta grubunun kullandığı ilaçlardır.

Bilinen birçok deri hastalığını taklit eder ve çok spesifik değişiklikler de yapabilirler. İlaçlara bağlı deri hastalıkları ilk dozdan hemen sonra veya duyarlılığın oluştuğu kısa bir süre sonra ortaya çıkabilirler. Pigmentasyon veya saç sorunları gibi diğer problemler aylar sonra ortaya çıkabilir. Herhangi bir ilacı belirli bir süre kullandıktan sonra genellikle görünür bir sebep olmadan döküntü ortaya çıkabilir.

İlaçlar toplumun büyük bir çoğunluğu tarafından kullanıldığından, ilaç reaksiyonları deri hastalığının nedeni ve doğası hakkında şüphe olduğunda ortaya çıkar. İlaç döküntüleri sadece bilinen ilaçlardan değil de öksürük ilaçları, ağrı kesiciler, laksatifler ve diğer reçetesiz satılan semptomatik ilaçların kullanılması sonucu da görülebilir. Hatta çoğumuzun zararsız gördüğü bitkisel ilaçlarda alerjiye neden olabilirler. Bu nedenle ihtimaller arasında bu ilaçlarda düşünülmelidir.

Sık görülen ilaç döküntüleri:

*makülopapüler döküntü(%30-56)

*ürtiker-anjiyoödem(%12-20)

*fiks ilaç erupsiyonu(%5-20)

*eritema multiforme(%4. 9)

Anjiyoödem ve anaflaktik şok hayatı tehtit eden ağır durumlardır. Bu hastalık ani başlangıçlı olup Ig E aracılı erken tip bir aşırı duyarlılık reaksiyonudur. Serum içeren ürünler ve penisilin grubu ilaçların parenteral uygulamalarında tetiklenir. Hastanın rengi solar ve ağır hipotansiyon ve belki bronkospazm gelişir. Tedavide vakit kaybetmeden oksijen, intravenöz hidrokortizon ve adrenalin verilir.

Ekzantematik döküntüler muhtemelen ilaç döküntüleri arasında en sık görülen gruptur. Gövde ve ekstremitelerde kırmızı pembe maküller gelişir. Döküntü yoğun olduğunda kızamık benzeri görülür. Genellikle ampisilin, psikotropik ilaçlar ve NSAİ'lar bu tip döküntülere neden olurlar.

İlaç döküntüsü tanısının doğrulanması zordur. Çünkü az sayıda labaratuvar testleri bulunmaktadır. Günümüzde ilaca karşı yapılan spesifik Ig E testleri kullanılmaktadır. Penisilin bu yöntemle tespit edilen tek önemli ilaçtır. Deri biyopsisi diğer döküntü nedenlerini incelemede yardımcı olabilir.

En kullanışlı tanı testi şüpheli ajanı kullanarak durumun tekrarlanacağını veya alevleneceğini görmektir. Bu test anlaşılacağı üzere hayatı tehtid eden ağır durumlarda kullanılamaz. Olabilecek en düşük dozda başlanmalı ve devamlı olarak hasta incelenmelidir.