Beslenme, barınma gibi temel yaşam ihtiyaçların karşılayabilen insanların sevgi, saygı, sanat, inanç ve ideal gibi yaşam alanlarına yöneldikleri bilinmektedir. Ancak bu yönelmede oluşturulan maddi ortamlar tek başlarına gelişmeye yeterli olmamaktadır. Yapılan araştırmalar göstermektedir ki, değişme ve gelişme potansiyeline sahip olsalar bile insanlar, arkalarında yeterli manevi destek ve içlerinde arzu olmadığı takdirde çalışmalarında yeterli verime ulaşamamaktadırlar.

Moral; bir kimsenin olaylara, güçlüklere, sorunlara karşı koymasını sağlayan ruhsal durumudur. Başka bir tanımda ise canlılarda amaca yönelik davranışı uyaran ve yönlendiren etkenlerdir. Bunun günlük yaşamda kullanılan tanımı maneviyattır.

Güdülenme olarak günümüzde tanımlanan motivasyon kavramı ise, canlılarda amca yönelik davranışı uyaran ve yönlendiren etkenlerdir.

"örgütsel davranış ve yönetim psikolojisi üzerine çalışmalar yapan "E. Eren'e göre motivasyon, harekete geçirici, hareketi devam ettirici ve olumlu yöne yöneltici, üç temel özelliğe sahip olan ve bir veya birden fazla insanı, belirli bir amaca doğru devamlı bir şekilde harekete geçirmek için yapılan çabaların toplamıdır. "

Bu genel tanımlarla motivasyon, ses, görüntü ve eylem gibi yoğun ve etkili uyarımlarla, yöneltilen konu hakkında bireyledik ilgi, dikkat, ve katılımın sürdürülmesi ve artırılması; moral ise bir konu hakkında insan içindeki heyecanın ve duygulanımın sürekli olarak korunmasıdır.

Moral ve motivasyon kavramının psikolojik ve sosyolojik pek çok kavram ile bağlantısı vardır. Morali ve motivasyonu oluşturan etkenler arasında, vicdan, güven, inanç, ülkü, gurur, dayanışma, saygı, sevgi, uyum, dostluk gibi kavramlar yer alır ve bu kavramlar moral ve motivasyonun sonucunda ve gelişerek sürekli hale gelirler.

Moral ve motivasyon üzerine oluşturulmuş değişik kuramlar varsa da bu sahada da pek çok sosyal konuda olduğu gibi Maslow'un ihtiyaçlar piramidi adını verdiği doyum basamakları karşımıza çıkmaktadır. Temel yaşam ihtiyaçları karşılanmış bireylerin, sosyal yaşam ihtiyaçlarını karşılama çabasına girdikleri anda moral ve motivasyon faktörleri de önem kazanmaya başlar. Moral ile iş başarma arzusu ve heyecanı uyanmış ve moralleri sürekli hale gelmiş insanlar, kazandıkları motivasyon ile de kendilerinden beklenilen hedeflere istikrarlı bir şekilde bilinç ve heyecan ile yöneltilirler.

Toplumsal yaşamın vazgeçilmez değerleri olan moral ve motivasyonu geliştirme çabaları, en küçük gurupları oluşturan küçük işletmelerden spor kulüplerine, sanayi kuruluşlarından meslek guruplarına kadar her sahada verimliği artırmak için önemli bir etken olarak kullanılmaya çalışılmaktadır.

Toplumsal yaşamın karmaşık örgüsü dikkate alındında işbirliği ruhunun, takım çalışmasının, grup dinamizminin başarısı, grup moral ve motivasyonunun düzeyi ile yakından ilgilidir. Toplumsal ve kurumsal moral ve motivasyonda unutulmaması gereken husus. Bir kitlenin başarma azmi ve başarma düzeyi o topluluktaki en moralsiz kişinin azim ve heyecanı ile sınırlıdır. Diğer bir ifade ile; bir zincirin gücü, en zayıf halkanın gücü o kadardır. O şahıs, tek kişi bile olsa grubu yavaşlatan, tökezleten ve hatta moralsizliğini diğer üyelere de aktaran olumsuz bir rol üstelenir. Bu nedenle diyebiliriz ki, bir gurubun hızı, morali ve motivasyonu en zayıf üyesinin hızı kadardır.

Kaynak: ANKARA: Tsk. jandarma dergisi