Müzik farklı seslerin uyumlu olarak bir arada kullanılması ile oluşan sanat anlayışıdır. Bu seslerin bir arada kullanılma biçimi eserin yaratıcısı, icracısı ve dinleyicisi için oldukça önemlidir. Bir müzik eserinin sağlam bir üslup içerisinde oluşmasını sağlayan temel unsurlar bulunmaktadır.
Bestecinin dinleyiciye ulaşmasını sağlayan temel unsurlar, Müzikal İfade içerisinde yer almaktadır. eserin yapısal özelliklerini belirleyen yapının en temel yapısı ise müzik cümlesi olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu iki yapı, müzik içerisinde hayati öneme sahip oluşumlardır.
Müzikal İfade
Müzik aracılığı ile duygu ve düşüncelerin anlatılma biçimine, kavramsal olarak müzikal ifade ya da müzikal anlatım denilmektedir. Başka bir ifade ile eserde yorumun ön plana çıkması olarak da tanımlanabilir. Müzik bir anlatım biçimidir ve müzikle, ruhsal durumlar anlatılabileceği gibi nesneler de anlatılabilir. Anlatımdaki güç ne kadar doğru olursa müzik de o kadar etkili olmuştur demektir.
Müzikal ifadenin olması için, tempo, nüans, aksan gibi belirli öğelerin olması gereklidir. Bunlara ek olarak yorumcunun esere kattığı yaratıcılık da müzikal ifadenin önemli ayrıntılarındandır.
Anlatım biçimi ile ilgili olarak, müzikologların pek çok çalışması vardır. Korku, öfke, kin, tutku, gece, ışık vb gibi olguların müzik ile nasıl ifade edilebileceğini araştırmışlardır. Bu çalışmalar doğrultusunda, eserlerin anlatımı ile ilgili pek çok veri elde edilmiştir.
Bu verilerden yola çıkarak: Dinginlik hissinin verilmesinde; müzikte geçkiler kullanılmaz, seslerin değerleri daha uzun olarak kullanılır. Korku ve dehşet kavramlarının anlatımında; uyumsuz ses ve akorlar kullanılır. Eşit olmayan değerler, temponun hızlanması biçimi ile desteklenir. Öfke ve kinin anlatımında; gergin akorlar kullanılır. Kromatik sesler ve diatonik yapı kullanılarak anlatım kuvvetlendirilir. Fırtına değişken hızlar ve ani kreşendolar ve karmaşık ritimler ile anlatılırken, gece; yumuşak nüansları, uyumsuz sesler ile kullanarak ifade edilir. Güneş ve ışık; düzenli tartımlar ile parlak nüanslar yardımı ile anlatılır. Müzikal ifade de tıpkı dil gibi doğada var olanı taklit ederek onu anlatır. Bu anlatımda ikisi de seslerin zenginliğinden yararlanır.
Müzik Cümlesi
Bir müzik eserinin en küçük ve öznel parçası olan motifin geliştirilmesi ile ortaya çıkan melodik, armonik ve ritmik yapısıyla bir bütünlük içeren küçük anlamlı parçalar, cümle olarak tanımlanır. Dilde ve edebiyatta sözcüklerin oluşturduğu anlamlı kelime gruplarına cümle denildiği gibi, müzikte de anlamlı seslerin oluşturduğu yapıya müzik cümlesi denilmektedir.
Müzik eseri içerisinde cümle en önemli parçalardan biridir çünkü cümle, müzik eserinin içeriğini anlatan müzikal bir düşünce taşımaktadır. Ayrıca eserin biçim özelliklerini de yansıtan temel öğe olarak yine müzik cümlesi karşımıza çıkmaktadır.
Genel olarak bir müzik cümlesi dört ölçüden oluşmaktadır. Tabi bu bir kural olmadığı gibi daha uzun ya da daha kısa ölçüleri olan müzik cümleleri de bulunmaktadır. Ancak cümlenin en önemli özelliği, kadansla sona ermesidir. Kadanslar bu cümlelerin noktalama işaretleri gibi kullanıldığı için oldukça önemlidir. Müzik eserlerinde cümle, eserin karakterini ve anlatım biçimini belirleyen temel unsur olduğu için, yerinde ve doğru yapılmış cümlelemeler eserin gücünü, vurgusunu ve hitap gücünü arttıracak, dinleyiciyi daha fazla eserin içerisine çekerek dinlenilmesini ve yorumlanmasını güçlendirecektir.
Bu sayfada yer alan bilgilerle ilgili sorularınızı sorabilir, eleştiri ve önerilerde bulunabilirsiniz. Yeni bilgiler ekleyerek sayfanın gelişmesine katkıda bulunabilirsiniz.