Ergenlik kişinin çocukluktan çıkıp yetişkinliğe attığı ilk adımdır. Genellikle 12- 21 yaş aralığını kapsamaktadır. Bu süreç iç salgı bezlerinden salgılanan hormonlar denetiminde başlar ve devam eder. Bireyde çocuk tutumlarının yerini yetişkin tutumları almaya başlar.
Ergenliğe giriş yaşı bireysel farklılıklara dayanır. Aynı özelliklerin aynı gelişim evrelerinin ortaya çıkış zamanı kişiden kişiye değişiklik gösterebilir. Çevresel şartlar, genetik faktörler, ırk, sosyal etmenler de durumun tetikleyicileridir. Örneğin sıcak iklimlerde ergenliğe giriş yaşı daha küçükken soğuk iklimlerde ergenliğe giriş yaşı daha büyük olmaktadır.
Kız ve erkeklerde de hem meydana gelen değişiklikler hem de ergenliğe giriş yaşı değişiklik göstermektedir. Kız çocukları yaşıtları olan erkek çocuklarından daha önce ergenliğe girmektedir. Dönemin başındaki hızlı değişimlerden dolayı erkekler kız arkadaşlarından daha ufak görünmekte ve daha çocuksu hareketlerde bulunmaktadırlar.
İlk adet kanamasının başlaması kızlarda ergenlik döneminin başlangıcı olarak kabul edilir. Bu dönemde kızların boylarında artış, kilolarında artış, vücutta yağlanma, göğüs ve kalçaların belirginleşmesi, koltuk altı ve cinsel organlarda kıllanma, yüzde sivilce çıkması, kas gelişimi ve ter salgısında artış görülür.
Ergenliğe geç giren kızlar ilerleyen zamanlarda kendine güvenen, atik bireyler olurken ergenliğe erken giren kız çocukları kendine güvensiz ve içe kapalı bireyler olmaktadır.
Erkeklerde ise ergenlik dönemine girişle beraber kiloda artış, erkek üreme organlarının oluşumu, seste kalınlaşma, sperm oluşumu, sakal ve bıyık oluşumu, koltuk altı ve cinsel organlarda kıllanma, ciltte yağlanma, ter salgısında artış, yüzde sivilce çıkması, kaslarda gelişme, boyda uzama görülür.
Ergenliğe erken giren erkek çocuklar kendine güvenen, bağımsız, lider ruhlu bireyler olurken ergenliğe geç giren erkekler çocuksu hareketlerini devam ettiren, sosyal açıdan başarısız bireyler olmaktadır.
Ergenlik döneminde bazı psikolojik ve ruhsal değişimler de göze çarpmaktadır. Hormonların etkisiyle ruhsal yapısı değişen ergen hayatta yalnız olduğu kimsenin onu anlamadığı hislerine kapılabilir. Anne, baba, öğretmen gibi otorite olarak algıladığı kişilere baş kaldırma görülebilir. Sosyal kabul ve bir gruba dâhil olma ergen için önem kazanır. Arkadaş çevresinin ergenin yaşamına etkisi büyüktür. Bu dönemde zararlı alışkanlıklar kazanma, intihar eğilimi gibi durumlar gözlenebilir.
Ergen sürekli kim olduğunu sorgulama dönemindedir. Ergende kendi başına hareket etme, yalnız kalma isteği açığa çıkar. Duygu durumu sürekli değişkenlik gösterir. Sebepsiz yere can sıkıntısı duyabilir. Aşırı öfkelenme, utangaçlık gibi durumlar da meydana çıkabilir. Bu dönemde organlardaki orantısız büyüme nedeniyle sık sık sakarlıklar yaşanabilir. Sürekli izleniyormuş tüm dikkat ve gözler onun üzerindeymiş gibi hisseder. Benmerkezci bir tutum içindedir. Soyut düşünme yeteneğinde ciddi artış görülür. Uzun süre dikkatini toplayamaz. Hayalci bir yapı görülür. Kararsızlık da dönemin bir diğer önemli özelliğidir.
Bu sayfada yer alan bilgilerle ilgili sorularınızı sorabilir, eleştiri ve önerilerde bulunabilirsiniz. Yeni bilgiler ekleyerek sayfanın gelişmesine katkıda bulunabilirsiniz.