BİRLEŞMİŞ MİLLETLER

-    Birleşmiş Milletler Teşkilatı (B. M. ) 1945'te 51 temsilci ülkeyle kurulmuştur.

-    Kuruluşun merkezi New York'tadır.

-    BM'nin 179 üyesi vardır.

-    BM'ye üye olmayan ülkeler İsviçre, Nauru, Vatikan, Tanga, Monako, Tayvan, Andora'dır.

-    Uluslararası barış ve güvenliğin korunması amacıyla kurulmuştur. Her türlü anlaşmazlığa adalet ve uluslararası hukuk çerçevesinde çözüm aranır. İnsan hakları ve temel hürriyetlere saygı esas alınmıştır.

-    BM amaçlarını yerine getirmek için; Genel Kurul, Vesayet Konseyi, Güvenlik Konseyi, Ekonomik ve Sosyal Konsey, Uluslararası Adalet Divanı, Genel Sekreterlik organları kurulmuştur.

Genel Kurul: Tüm üye ülkelerin temsilcisi yer alır. Tüm ülkelerin oy hakkı vardır. Kararlar 2/3 oy çokluğuna göre verilir.

Vesayet Konseyi: Sömürge topraklarıyla ilgilenme amacıyla kurulmuştur. Günümüzde geçerliliğini kaybetmiştir.

Güvenlik Konseyi: Beş daimi ülke (ABD, Fransa, İngiltere, Çin, Rusya) ve 10 geçici ülkeden oluşur. Veto hakkı bu 5 daimi ülkeye aittir. BM Güvenlik Konseyi çatışma bölgelerine gözlemci gönderir. Gerekirse "barış gücü" askerleriyle müdahalede bulunur.

Ekonomik ve Sosyal Konsey: 3 yıllığına seçilen 54 ülkeden oluşur. Genel Kurul'a ekonomik ve sosyal konularda yardımcı olur.

Uluslararası Adalet Divanı: Merkezi Hollanda'nın Lahey şehridir. 9 yıl için 15 üye seçilir. Devletler arası hukuki anlaşmalarda görüşlerini bildirir.

Genel Sekreterlik: BM Teşkilatının en üst idari organıdır. UNESCO (Bilim ve Kültür örgütü), UNICEF (Çocuklara yardım fonu), FAO (Gıda ve Tarım örgütü), WHO (Dünya sağlık örgütü) ILO (Uluslararası çalışma örgütü) ve IMF (Dünya para fonu) BM teşkilatının yardımcı organlarıdır. Türkiye BM Teşkilatının kurucu üyesidir. Gerektiğinde asker göndermiştir.

NATO (Kuzey Atlantik Antlaşması Teşkilatı)

-    II. Dünya Savaşı sonrası Doğu Blok'u ülkelerinden Batı Avrupa ve Amerika'ya gelebilecek herhangi bir saldırıya karşı ABD, Belçika, Kanada, İngiltere, Fransa, Hollanda, Danimarka, İtalya, Norveç, İzlanda, Portekiz ve Lüksemburg tarafından 1949 yılında kurulmuştur.

Türkiye "Yurtta sulh, cihanda sulh" prensibinden dolayı bu kuruluşa 18. 02. 1952 tarihinde üye olmuştur. 1990 yılında yeni Almanya Nato'ya üye olmuştur.

-    Nato'nun amacı üye ülkelere savaşta destek olmaktadır.

-    Nato itifakının en yüksek sivil organı Nato Konseyi, en yüksek askeri organı ise Askeri Komite'dir.

-    Türkiye ABD'den sonra en güçlü orduya sahip Nato ülkesidir. Bu güne kadar Nato'ya karşı tüm sorumluklarını tam anlamıyla yerine getirmiştir.

AVRUPA EKONOMİK İŞBİRLİÄžİ VE KALKINMA TEŞKİLATI (OECD)

1947'de "Marshall Planı" adlı yardım planı ile II. Dünya savaşı sonrası savaştan zarar gören ülkeleri kalkındırmak için kurulmuştur.

-    Finlandiya dışında tüm Avrupa ülkeleri ile Kanada, ABD, Japonya, Avustralya, Yeni Zelanda teşkilata üye ülkelerdir.

-    Türkiye OECD'ye 1948 yılında katılmıştır.

-    OECD üye ülkelerde hayat standardını artırma, istihdamı artırma, büyüme hızını artırma, istikrarı sağlama konularında çalışmalarını yürütür.

-    OECD her yıl çeşitli konularda ekonomik rapor ve istatistikler yayınlar.

AVRUPA KONSEYİ

-    Belçika, İngiltere, Fransa, Hollanda, İrlanda, İsveç, İtalya, Norveç ve Lüksemburg'un 5 Mayıs 1949'da kurduğu bir teşkilattır.

-    Amacı, ekonomik, kültürel, hukuki, bilimsel, toplumsal alanda işbirliği yapmaktır.

-    Başlıca organları; Bakanlar Komitesi, Danışma Meclisi, Sekreterlik, Avrupa İnsan Hakları Divanı'dır.

-    Türkiye 1949 yılında Avrupa Konseyi'ne üye olmuştur.

AVRUPA BİRLİÄžİ (AB)

-    Benelux ülkeleri (Belçika, Hollanda, Lüksemburg) ile Almanya, İtalya, Fransa arasında 25. 03. 1957 yılında kurulmuştur.

-    Ülkeler arasında paranın, iş gücünün, hizmetin, sermayenin serbest dolaşımını sağlamak amacıyla kurulmuştur.

-    Günümüzde AB'ye üye sayısı 27'ye çıkmıştır. Bu ülkeler; Almanya, İngiltere, Fransa, İtalya, İspanya, Avusturya, Lüksemburg, Finlandiya, Çek Cumhuriyeti, Litvanya, Danimarka, Slovenya, Estonya, Slovakya, irlanda, Kıbrıs Rum Kesimi, Polonya, Macaristan, Belçika, Malta, İsveç, Portekiz, Letonya, Hollanda, Romanya, Bulgaristan ve Yunanistan'dır.

-    AB ülkelerine ortak gümrük tarifesi kullanılır. Bu ülkelerde 1999 yılından bu yana "Euro" ortak para birimi olarak kullanılmaya başlamıştır.

-    Başlıca organları: Avrupa Komisyonu, Bakanlar Konseyi, Avrupa Parlementosu ve Adalet Divanı'dır.

-    Türkiye AB'ye girmek için ilk kez 1959 yılında müracaat etmişti. Türkiye'nin üyeliği üç aşamalı olarak kabul edilmiştir. Bunlar hazırlık dönemi, gümrük birliği ve son dönemdir.

1981 yılında Yunanistan'ın olumsuz tavırları AB - Türkiye ilişkilerini gerginleştirmiş ve ilişkilerin Konsey tarafından askıya alınmasına neden olmuştur. Türkiye'nin 1987'deki tam üyeliğinin görüşülmesi reddedildi. 1996'da Gümrük Birliği'ne giren Türkiye 1999 yılında AB'ye aday ülke olarak kabul edilmiştir. Günümüzde ise tam üyelik ön görüşmeleri sürmektedir.