Yaşamımızı sürdürmekte olduğumuz ekosistem içerisinde, canlı ya da cansız birçok varlık vardır. Canlı ve cansız varlıklardan bazıları o kadar küçüktür ki, insan gözü bu tür varlıkları algılayamaz. Bu türdeki canlıların görüntülenmesini sağlayan alete ise "mikroskop" adı verilmektedir.

İnsan gözünün algılaması mümkün olmadığı varlıkları oldukça gelişmiş mercekler sayesinde görünür hale getiren ve bunu bilgisayar ortamına da taşıma özelliğine sahip olan mikroskoplar, bilimin çoğu alanında kullanılan bir alettir. Gelişen teknolojiyle birlikte tasarımı daha ve özellikleri de geliştirilen yeni nesil mikroskoplar, metrenin milyonda bir büyüklüğünde olan ve mikron adı verilen boyuttaki cisimleri dahi oldukça net bir şekilde gösterebilme özelliğine sahiptir. Gelişmiş mercekler sayesinde yapılan bu büyütme işlemi, insan gözünün algılayamadığı cisimleri insanların gözünün önüne getirir ve araştırma ve de inceleme yapmayı daha kolay hale getirir.

Bakıldığında insan gözü de organik bir mikroskop'tur. Fakat insan gözünün uzakta bulunan cisimleri görme yeteneği varken odaklama yeteneği yoktur. Odaklama yeteneğinin olmaması, insanları görünmeyen küçük cisimleri görünür hale getirme arayışına sokmuştur. Bu bağlamda M. S. 1 Yüzyılda ilk mercek elde edilmiştir. Bu dönemde küre biçimindeki bir camın içerisine su konulmuştur ve böylece çeşitli büyüklükteki cisimleri görüntülemek mümkün hale gelmiştir. Bu merceğe ise, Seneca Merceği adı verilmiştir.  Tarihten bu yana hep bir gelişme çabası içerisinde olan bilim, bugün de gelişimini sürdürmekte ve bu dönemde atom altı denilen ve atomdan daha küçük parçalar dahi yüksek teknolojiyle geliştirilen mikroskoplar sayesinde incelenebilmektedir. Bu denli küçük parçaların insanlık adına incelenmesi, mikroskopların önemini çok daha fazla artırmaktadır. Günümüzde mikroskopların çeşitli türleri bulunmaktadır. Klasik diye tabir kullanan mikroskoplar bunlardan biridir. Bu tür mikroskopları polarizasyon mikroskobu adı verilir. Bu tür mikroskoplarda polar çuha veya iki prizma ile bir tabla kullanır ve de böylece optik gözlemler yapılır. Günümüzde kullanılan bir diğer mikroskop türünün adı ise stereoskopik mikroskoplardır. Bu tür cihazların kullanımı daha da yaygın hale gelmektedir. Stereoskop mikroskoplar, iki mikroskobun iki göz tarafından kullanılmasını sağlar ve sayede gözlenen cisim 3 boyutlu olarak görüntülenir.

Araştırılan konuya ve cisme göre kullanılan mikroskopların, türleri farklılıklar gösterir. Öyle ki, görüntülenmesi oldukça zor cisimler için faz kontrastlı mikroskoplar kullanılmaktadır. Bu türdeki mikroskoplarda ışık incelenen cisim neyse onun içinden geçer ve de cisim içinden geçen ışık kırılmalara uğrar. Bu kırılmalara göre farklı birimlerin ayırt edilmesi kolaylaşır ve incelenen cisim hakkında bilgiler edinilir. Günümüz bilim ve teknoloji dünyasında araştırılan konular, olgular ya da cisimler oldukça farklılık gösterir. Bu farklılığa göre, incelenmekte olan şeyle ilgili daha farklı mikroskoplar da geliştirilmektedir. İhtiyaca göre de geliştirilmeye devam etmektedir.

Yukarıda sayılan mikroskopların dışında diğer mikroskoplar ise şunlardır. Metalürji, karanlık alan, interferens, elektron, X-Işını, atomik kuvvet, floresan, saha emisyon ve de cevher mikroskobudur. Günümüzde, maddelerin saçmış olduğu elektronları dahi görüntüleyen mikroskoplar üretilmiştir. Gelecekte oldukça farklı mikroskop türlerinin de bilimin ve de insanlığın hizmetinde olacağı, araştırmaların ışığında tahmin edilmektedir.